پادشاهی بحرین یک کشورجزیره ای است که بین سواحل عربستان سعودی (15.5 مایلی ) وایران (124 مایلی) قرارگرفته است. بحرین توسط یک سلطنت موروثی اداره میشودویکی ازاعضای شورای همکاری خلیج فارس است (عربستان سعودی،کویت،امارات متحده عربی،بحرین،قطروعمان). خاندان آل خلیفه،از سال 1783 بربحرین حکومت می کنند. پادشاه حمدبن عیسی آل خلیفه (73 ساله) چهاردهمین پادشاه حاکم آل خلیفه ودومین حاکم از زمان استقلال پادشاهی جزیره درسال 1971 است (تاسال 2002،سران دولت بحرین ابتدابه عنوان "حکیم" وسپس "امیر" نامیده میشدند).شیخ حمدبن عیسی آ ل خلیفه از سال 1999قدرت را دراین کشور دراختیارداردو بحرین را به یک پادشاهی مشروطه تبدیل کرده و عنوان خود را از امیر به پادشاه تغییرداد. قانون اساسی به پادشاه اختیارات گسترده ای می دهد،ازجمله انتصاب همه وزیران وقضات واصل اح قانون اساسی.مساحت این کشورحدود ۷۶۷ کیلومتر مربع است.پایتخت بحرین  شهر منامه است، و اکثر ساکنان این کشور عرب هستند.بر اساس برآورد سال ۲۰۱۹ جمعیت بحرین ۱٫۴۵۰٫۰۰۰نفربوده که بیش از۷۰۰٫۰۰۰هزارازآنهاشهروندان خارجی هستند

  بحرین منابع مالی کمتری نسبت به سایرکشورهای شورای همکاری خلیج فارس داردوکسری بودجه دائمی بالایی دارد. اکتشاف نفت دردهه 1920 آغازشدوتولیدآن در دهه های بعد دنبال شد . پیش از کشف نفت، اقتصاد بحرین بر تجارت و غواصی مروارید متمرکز بود.هم اکنون اقتصاد بحرین‌ عمدتاً بر پایة‌ فعالیتهای‌ بازرگانی‌ و خدمات‌ (حدود 2 ر64%) و بخش‌ ساختمان‌ (حدود 3 ر17%) است‌. پس‌ از آن‌ بخش های‌ صنایع‌ و نفت‌ (حدود12%) و بخش‌ کشاورزی‌ (حدود5 ر6%) قرار دارند.بحرین طی پنجاه سال به عنوان یک کشورمستقل،طبق تعریف بانک جهانی به کشوری بادرآمدبالاتبدیل شده است. حاکمان پادشاهی ازثروت محدودنفت کشورباکمک همسایگان بزرگترشورای همکاری خلیج فارس برای ایجادیک اقتصادمبتنی برخدمات مالی وگردشگری استفاده کرده اندکه درآن درآمدسرانه بحرین معادل برخی ازکشورهای اروپای غربی ماننداسپانیا،پرتغال وجمهوری چک است.اقتصاد بحرین وابسته به بانک داری، خدمات هواپیمایی و فرود گاهی، بندرهای مجهز صنعتی ،صنایع ساخت و تعمیر کشتی و ناوها و تولید آلومینیوم( کشور اول در خاورمیانه و پنجم در جهان) است. اگرچه اقتصادکلی بحرین به دورازتولیدهیدروکربن متنوع شده است،دولت برای 70 تا 80 درصددرآمدبه نفتوگازوابسته است.

   برنامه  تنوع بخشی به اقتصاد بحرین ازمنابع هیدروکربنی ناپایداربه بخشهایی مانندبانکداری ومالی،تجارت وصنعت،خرده فروشی وگردشگری براساس ابلاغ های سند2030 کشور است. این سندارائه‌ای یکپارچه ازچشم‌اندازاقتصادی پادشاهی بحرین است که چشم‌اندازبلندمدتی رابرای مسیرهای آینده اقتصادملی دریک دوره زمانی که تاسال 2030 ادامه می‌یابدتعیین می‌کند.چشم انداز 2030مهم ترین سند در این کشورومبنای برنامه ریزی های اقتصادی ، فرهنگی و اجتماعی بحرین است.براساس سند 2030بحرین باید موقعیت خوددر زنجیره ارزش جهانی را بازنگری و منابع جدید قدرت اقتصادی آینده خود را شناسایی کند.تقویت بهره وری و نوآوری بعنوان شروط اساسی مدرن سازی اقتصادیو مزیت  اصلی فعالیت شرکتی و اقتصادی مورد تاکید سند می باشد.

سند 2030با هدف شکل دادن به آینده بدون نفت بحرین ،برای یافتن فرصت های اقتصادی در بخش های غیر نفتی وافزایش تولید ناخالص داخلی به تشویق سرمایه گذاری در بخش های مالی،خدمات تجاری،گردش گری،لجستیک وایجاد زیرساخت های با استاندارد بین المللی که مزیت های محیط سرمایه گذاری بحرین راافزایش داده و آن را به اقتصاد جهانی پیوند دهد،می پردازد.همچنین بخش مالی موتور فعالیت اقتصادی بحرین در سند چشم انداز2030است.علاوه براین رقابت پذیری،عدالت و پایداری بعنوان سه اصل اساسی برای تبدیل بحرین به یک اقتصاد مدرن وشکل دادن به مکانی ممتازبرای فعالیت های اقتصادی بنگاه ها و کسب و کارها معرفی شده است.

 بنا به اذعان سند 2030 ، منطقهGCCشاهدرشداقتصادی بالایی بوده است. کشورهای شورای همکاری خلیج فارس به مراکزنوظهورمالی،صنعتی وگردشگری تبدیل شد ه اند. افزایش قیمت نفت منجربه ورودسرمایه عظیمی شدکه سرمایه گذاران رابرآن داشت تابه جستجوی فرصتهای سرمایه گذاری امیدوارکننده ادامه دهند. انتظارمی روداین رشدبه دلیل نوسانات جواقتصادجهانی،هرچندبانرخ های متفاوت،ادامه یابد. بحرین موقعیت خوبی برای استفاده ازاین فرصت دارد و مزیت های زیادی رابرای سرمایه گذاران فراهم میکند،ازجمله: ایجادیک محیط تجاری توسعه یافته، دولت توسعه یافته وباثبات و جامعه چندفرهنگی جاه طلبانه.

مناطقآزادتجاریدرپادشاهیبحرین در مسیر تحقق اهداف سند چشم اندازو مدرن سازی اقتصاد کشور از سازه های توسعه ای بی بدیل است.این مناطق دارایمزیترقابتیبازیرساختهایهدفمند،امکاناتتخصصی،قوانینومقرراتجداگانه،اتصالانحصاریبهبنادروسایرمناطقعمدهصنعتیازطریقسیستمهایحملونقلچندوجهیهستند.بحرینبا اتکا به مناطق آزاد ، درحالتنوعبخشیدنبهاقتصادخودازمنابعهیدروکربنیناپایداربهبخشهاییمانندبانکداریومالی،تجارتوصنعت،خردهفروشیوگردشگریاست.فعالیت اقتصادی و تجاری در برخی از مناطق خاورمیانه دشورای‌های خاصی دارد اما بحرین  به عنوان آزادترین منطقه اقتصادی در خاورمیانه شناخته می‌شود. از این رو سهم زیادی از تجارت‌های اروپایی و آمریکایی را در منطقه به خود اختصاص می‌دهد. این جایگاه به واسطه مزیت های است که در این مناظق شکل گرفته است.برخی از این مریت ها عبارتند از:

مجاز بودن مالکیت 100 درصدخارجیبرایاکثرمشاغل ،عوارض صفربرایشرکتهایخدماتدهندهمنطقهآزاداعمازوارداتوصادرات،شرکتهایمناطقآزادمیتوانندبرایپنجسالاولبهرهبرداریازتخفیفبرقاستفادهکنند،100درصدتخفیفزمیندرمناطقصنعتیدولتیبرایسهسالاول ،سیاستهایتجاریساده، مجاز بودن خدماتمحلیبرای شرکتخارجیبحرینیدرخارجازمنطقهآزادمعافیتازعوارضوارداتوصادرات،مالیاتصفردرصدشرکت های مستقر در این مناظق، موقعیتاستراتژیکدرخاورمیانهباهزینههایعملیاتیکم واتصالعالیبهعربستانسعودیوسایرکشورهایشورایهمکاریخلیجفارس

 بحریندارایچندمنطقه آزاد وویژهاقتصادیاستکههمهآنهادر 20 مکانبرتربرایسرمایهگذاریداخلی،توسعهاقتصادیوگسترشکسبوکاردرگزارشمجلهFDIمناطقآزادجهانیآینده 2012/13 رتبهبندیشدهاند.

1-    منطقه آزاد لجستیک (BLZ):

این منطقهدرسال 2008 افتتاحشد،درقلبشهرصنعتیسلماندرمنطقهصنعتیالحیددرمجاورتبندرخلیفهبنسلمانوپانزدهدقیقهازفرودگاهبینالمللیبحرین قراردارد.

اکنون،BLZبهیکمرکزحملونقلمنطقهایبالجستیکبسیاریکپارچهتبدیلشدهاست،زیراتوسطبنادرودریانوردیدروزارتحملونقلومخابراتبرایارائهزیرساختانبارداریولجستیکپشتیبانیازجریانکالاازبندرخلیفهبنسلمان طراحیواجرامیشود. علاوهبراین،منطقهلجستیکبحرینازقیمتگذاریتهاجمیوخدماتدرسطحجهانیدرعملیاتواردات،صادرات،صادراتمجدد،کاهشزمانموردنیازبرایتخلیهوحملمجدد،یکموقعیتجغرافیاییاستراتژیککهدسترسیآسانبهبازارهایشورایهمکاریخلیجفارسرافراهممیکند،سودمیبرد. همهاینامکانات،BLZرابهعنوانمقصدیبرایشرکتهاییکهبهدنبالدسترسیبهمنطقهخلیجفارس هستند،قرارمیدهد.

خدماتپشتیبانیلجستیکی (یعنیوارداتموادخاموتجهیزات،فعالیت‌هایحملونقل) توزیعمنطقه‌ای (یعنیصادراتکالاهاومحصولاتنهایی) حملونقل (یعنیتوزیعنقطهنهاییدریابههواودریابهزمین) پردازش،مونتاژوبسته‌بندیذخیره‌سازیوانبارداریمحصولاتآژانسهایمسافرتیمالی،بیمهوسرمایهگذاریخدماتمشاورهومدیریت.

 منطقهلجستیکبحرینبهعنوانیکتوسعهلجستیکیبرجستهوپیشگامبااهدافکلیایجاداشتغالکافیوباارزشافزودهبالا،ترویجمشارکتبخشخصوصیوایجادسرمایهگذاریمستقیموخارجیمستقیمبرایبحرینراهاندازیشدهاست.

2-    منطقه آزاد فرودگاهبینالمللیبحرین((BIA

فرودگاهبین‌المللیبحریندرسال 1927 بهعنواناولینفرودگاهخدمت‌رسانیبهپادشاهیبحرینتأسیسشدوبهعنوانیکقطبمهمهوانوردیدرمنطقهعملمی‌کند. اینفرودگاهبهچندینشرکتهواپیماییپاسخمیدهدوبرایبیشاز 30 سالیکمرکزتوزیعحیاتیبرایشرکتهایباربریجهانیبودهاست. باند 3900 متریفرودگاه ، زمینعالیرابرایعملیاتمحمولههواییارائهمیدهد. ظرفیتهایتخصصیمناسب فرودگاهبینالمللیبحرین به ویژه مراکزبستهبندیوارسالمحمولههوایی، خدماتحملونقلهوایی،پایگاههایاضافیپارکینگهواپیما، مزرعهسوختمدرنبرایذخیرهسازیسوختهواپیماوساختمانهایکارآمدانرژیوآبو ظرفیتبرنامهریزیشدهبرایجابجایی 14 میلیونمسافردرسال بخشی از ظرفیت های این منطقه است.

فرودگاهبینالمللیبحرینباارائهامکاناتفرودگاهیدرجهیکولجستیکهواییمدرنبهعنوانمحرکرشداقتصادیدرمنطقهعملمیکند. خدماتانقلابیارائهشدهدرBIAدرراستایهدفوزارتحملونقلوارتباطاتبرایتبدیلترمینالموجودبهیکتسهیلاتدرسطحجهانیمطابقباچشماندازاقتصادیبلندمدتپادشاهیبحرین 2030 وشهرتآنبهعنوانیکشرکتمالیپیشروومرکزفرهنگیوهوانوردیدرخاورمیانه است.

3-    پارکسرمایهگذاریبینالمللیبحرین ((BIIP

پارک سرمایه گذاری بین المللی بحرین(BIIP ) درسال 2005 توسطوزارتصنعت،تجارت، و گردشگری (MOICT) به عنوان منطقه استراتژیک پادشاهی برای جذب شرکت های چند ملیتی و شرکت های بومی صادراتی برای قرار دادن خدمات تولیدی و حرفه ای در بحرین تاسیس شد. این منطقه یکی از هفت منطقه صنعتی است که در اختیار وزارت اطلاعات است. هر یک از مناطق نیازهای تجاری و سرمایه گذاری مختلفی را برآورده می کند.این پارکبینالمللی،یکپارکصنعتیبهمساحت 2.5 میلیونمترمربعواقعدرشهرصنعتیسلماناستکهباهدفرشدبخشصنعتیاقتصادودرعینحالافزایشسرمایهگذاریمستقیمخارجیدرپادشاهیبحرینآغازشد. پروژههایارزشافزودهBIIPازنظراستراتژیکدرسواحلشمالیبحرینقرارداردوتنهاپنجدقیقهازمنطقهلجستیکبحرین (BLZ)ودهدقیقهازبندرشیخ خلیفهبنسلمان(KBSP)فاصلهدارد.

100 درصدمالکیتخارجیبدوننیازبهحداقلسرمایهبدونمحدودیتاستخدامبرایپنجسالاول.دسترسیتجاریآزادبهایالاتمتحدهآمریکا. دسترسیبدونگمرکبهبازارهایشورایهمکاریخلیجفارستحتمنطقهتجارتآزادعرببزرگ(GAFTA) ، دسترسیبدونگمرک بهسنگاپور،نروژ،سوئیس،ایسلندولیختناشتاین. معافیتازعوارضوارداتموادخاموتجهیزات. 100درصدبازگرداندنسرمایهومالیاتشرکتصفردرصدتضمینشدهبرایدهسال. رویههایسادهباچندینمزیتتخصصواستعدادیکاستخربینالمللیسرمایهانسانی،موقعیتاستراتژیکدرمجاورتمنطقهلجستیکبحرین(BLZ)، 3.3 کیلومتری منطقه سرمایه گذاری(BIW Wharf)،نزدیکیبهبندرخلیفهبنسلمان 6.3 کیلومتر،بیستدقیقهازفرودگاهبینالمللیبحرینو 50 کیلومترازمسیرشاهفهدکهبحرینرابهعربستانسعودیمتصلمیکند،بخشی از مزایایراهاندازیکسبوکاردرپارکسرمایهگذاریبینالمللیبحرین است.

در راستای استراتژی ملی صنعتی، دولت بحرین پارک سرمایه‌گذاری بین‌المللی بحرین (BIIP) رامکانیدرسطحجهانیبرایکسب‌وکارهایمتمرکز بین‌المللی که به بازارهای منطقه‌ای و بین‌المللی خدمات ارائه می‌کنند، توسعه داده است.

4-    منطقه سرمایه گذاری(BIW):

 BIWاولینوتنهاپارکسرمایهگذاریصنعتیبامالکیتومدیریتبحریناستکهازمشارکتعمومی-خصوصیبین "اینووست" ودولتبحرینبهنمایندگیازوزارتصنعت،بازرگانیوگردشگری (MOICT)حاصلشدهاست. اینپروژهنوآورانهیکمنطقهصنعتیباکاربریمختلطراارائهمیدهدکهشاملهفتمنطقهمختلفاستکهبراساسنوععملیاتتقسیممیشوند. اینمنطقهشاملفضاهایتجاری،مناطقلجستیکی،مراکزفناوریاطلاعات،فضاهایتجاریواملاکتوسعهمسکونیاست.پارکتجاریBIWکهدرسال 2007 راهاندازیشد،یکپارکتجاری 60703 مترمربعیدراسکلهسرمایهگذاریبحریناست وهزینهپروژه 60 میلیوندلاریآمریکارابههمراهداشته است.

هدفاصلیBIWکمکبهرشدسریعصنعتیبحرین،جذبسرمایهگذاریمستقیمخارجیوتنوعبخشیدنبهاقتصادملیودرعینحالادغامعملیاتآنباسایرمناطقصنعتی،بنادرومراکزلجستیکیدرمنطقهاست. علاوهبراین،آنهادرحالهمسویینزدیکبابرنامههاوابتکاراتملیدولتبحرینهستندکهراهرابرایدستیابیبهچشماندازاقتصادیبحرین 2030 هموارمیکند.

مالکیت 100 درصدخارجیدربیشتردسته‌ها، معافیتازمالیات، شرکت‌هابدونمالیاتشخصیوتکلیفیو بدوننیازبهشرکایبحرینییاسهامدارانیاحامیانمالی،شرکت‌هایLLCوسهامدارانآنهامشمولهیچنوعمالیاتیدربحریننمی‌شوند.هیچگونهعوارضیبرکالاهایواردشدهوصادرشدهازمنطقهآزاداعمالنمیشودهمه از مزایایراهاندازیکسبوکاردراسکلهسرمایهگذاریبحرین است.

5-    بندرشیخ خلیفه بن سلمان(KBSP):

بندرشیخخلیفهبنسلمان (KBSP ) درسواحلشمالیبحرینکهدرسال 2009 تأسیسشد،قطباصلیحملونقلبرایخلیج فارسشمالیاست. موقعیتاستراتژیکدروسطخلیجفارس باظرفیتعالی،عملیاتکارآمد،زمانگردشسریعتروزمانعبورکوتاهبرایکشتیها.

موقعیتاینبندردرقلبشورایهمکاریخلیجفارس (GCC)بحرینرابهگزینهایایدهآلبرایحملونقلکانتینری بهویژهبه بازارهایکویت،عراق،عربستانسعودیتبدیلخواهدکرد. بندرخلیفهبنسلمان ((KBSP درحالحاضربا 47 درصدظرفیتخودکارمیکند. KBSPاتصالعالیبامنطقهلجستیکبحرین،فرودگاهبین‌المللیبحرینوپارکسرمایه‌گذاریبین‌المللیبحرینارائهمی‌دهدکهبهعنواندروازه‌ایبرایکالاهایمبتنیبرحملونقلبرایدسترسیبهبازاربحرینوخارجازآنعملمی‌کند.

  بندرخلیفهبنسلمانباهدفتقویتتجارتوجذبسرمایه‌گذاریدربخش‌هایزیرمجموعهحمل‌ونقل،کشتیرانیوسایربخش‌هایلجستیکیدرپادشاهیبحریناست،زیرادریکمنطقهصنعتیوسرمایه‌گذاریباوسعت 247 هکتارواقعشدهاستکهاینروندراتسهیلمی‌کند. هدفاینمنطقهتقویتبخش‌هایصنعتیوسرمایه‌گذاریبین‌المللیدربحرینازطریقتوسعهزیرساخت‌هابرایپرورشوحفظمنطقهوبهبودبخش‌هایارتباطیقابلتوجهیمانندفرودگاهبین‌المللیبحریناست. منطقهآزادتوزیعباربهمساحت 95 هکتارنیزدرنزدیکیبندرواقعشدهاست. همهاینتسهیلاتبرایسرمایهگذارانبینالمللیشورایهمکاریخلیجفارسکهمیتوانندازتوافقنامهتجارتآزادکهبینبحرینوایالاتمتحدهامضاشدهاست،بهرهمندشوند،بازاست.

اینمنطقهآزادسرمایهگذارانراقادرمیسازدتاحضورخودرابهسرعتدرمنطقهتقویتکنندزیرافرودگاهبینالمللیبحرین - کهتنهاچنددقیقهبامنطقهفاصلهدارد - ومسیرشاهفهدکهبحرینرابهعربستانسعودیمتصلمیکند،هردودسترسیآسانبهمنطقهرافراهممیکنند.

دولتباایجادنقاطیبرایذخیرهوتوزیعمحصولاتبینالمللیوارداتییاتولیدیدرمنطقهآزادبهدنبالحمایتازاقتصاداست. اینمنطقهازتمامیامکاناتوزیرساختهایموردنیازسرمایهگذارانبرخورداربودهوازخدماتلازمنیزپشتیبانیخواهدشد.علاوهبراین،دولتبحرینسرمایهگذاریرادرهمهبخشهابهطورکلیوبهویژهدربخشهایلجستیکوحملونقلتشویقمیکندوتأثیرمستقیمآنبراقتصادرادرکمیکند. بنابراین،تلاشمیکندتاشرکتهایتوزیعباررابهبحرینجذبکند. بارشداقتصادیخلیجفارسبدونشکباسرعتقابلتوجهی،کسبوکارهادرحالگسترشهستندونیازهایآنهابهفعالیتهایلجستیکوحملونقلکالانیزافزایشمییابد. شرکت‌هایبین‌المللیمی‌توانندازانواعمشوق‌هایارائهشدهازجملهتسهیلاتدرهمهبخش‌ها،ساده‌سازیمراحلثبت،معافیتمالیاتیوآزادیسرمایهخارجیبهره‌مندشوند.

بحرینبا بهره مندی از ظرفیت و پتانسیل مناطق آزاد  درمدتیکوتاه،گامهایبلندیدرزمینهتوسعهاقتصادیواجتماعیومدرن سازی اقتصاد خود براساس ابلاغ های سند چشم انداز 2030 برداشتهاست.