کیش همسایه دریا و کوه است. ترکیب دلنشین و زیبایی از خطر، بخشش و پایداری. این دیار خزان ندارد.  با بهار همنشین است. از نسل نور و آب و دریا و دریادلی است.

 با دم گرم و زلالش که رطوبت شرجی‌های جنوب را همراه دارد، میوه پاک دامن محبت و محبت‌گستری را به ارمغان می‌آورد.

 پلی است برای پیوند طبیعت و انسان و قلب‌ها و دل‌ها. دل‌هایی که برای صلح و انسانیت می‌طپند.

 طبیعت این دیار الهام‌بخش است. روز کیش، گاه تقدیر و سپاس از کسانی است که با الهام از همین طبیعت، در ساختن و سازندگی، چون کوه استوار و چون دریا زندگی را  دراین دردانه، به نمایش گذاشتن.

از زمان نام‌گذاری 20 آبان ماه به عنوان روز کیش، این سوال مطرح بود که چرا این تاریخ برای این رویداد برگزیده شد.

برای پاسخ به این پرسش، پیام پرمهر و زیبای انصاری لاری که به بهانه اولین سال برگزاری رویداد روز کیش در سال 1397 منتشر شد، اهمیت بسزایی دارد. در این پیام به زیبایی محورهای اصلی چرایی انتخاب 20 آبان، به عنوان روز کیش بیان شده و به یادگار مانده است.

توجه به طبیعت و نمودهای مختلف آن در نام‌گذاری روز کیش بسیار الهام‌بخش بود.

طبیعت نه تنها در این نام‌گذاری بلکه در بسیاری از خلاقیت‌ها و آفرینش‌های انسانی به عنوان منبع الهام‌بخش شناخته می‌شود.

 معماری، موسیقی، لباس، سنت‌ها و بسیاری از جنبه‌های زندگی از طبیعت الهام گرفته‌اند.

کیش، جزیره‌ای است که به لحاظ آب وهوایی دو فصل دارد. از اوایل آبان ماه تا اواسط اردیبهشت، هوای جزیره بهاری است و کیشوندان از نیمه دوم اردیبهشت تا مهرماه فصل تابستان را تجربه می‌کنند.

 آب‌ وهوای جزیره از نیمۀ آبان به بعد، خنکای مطبوع و دلپذیری دارد و رطوبت هوا و بخار آب دریا به کمترین میزان سالانۀ خود می‌رسد.

 آبیِ نیلیِ دریا در رنگ‌های چشم‌نواز و مسحورکننده‌اش تا دوردست‌ها پیداست و منظرۀ کوه‌های آن سوی آب در ترکیب با رنگ نیلگون خلیج فارس، روح آدمی را نوازش می‌کند.

بازیگری چیره‌دستانه طبیعت در کیش

طبیعت کیش ، تابستان و بهار را، در گردش ایام و فصول تکرار می‌کند. طبیعت با همین بازیگری چیره‌دستانه، عدد 2 که نمادی از زوجیت و هم پیوندی برای کمال است را به جزیره تقدیم کرده است.

با همین استدلال عدد 2 که نمادی از زوجیت هم بود در میان آمد. چیره‌دستی طبیعت با معماری هنرمندانه فصل‌ها، بهار را برای ما ایرانیان، به آغازهای مکرر گره زده است. سال نو ما ایرانیان با بهار همنشین است.

 در جزیره، پاییز به معنایی که می‌شناسیم و تجربه کرده‌ایم و با رنگ به رنگ شدن طبیعت و ریزش برگ‌های زرد از شاخه‌ساران گره خورده است، جلوه‌گری نمی‌کند.

گویی گاه پاییز، گاه سبز شدن و بهاری شدن کیش است. جزیره خزان ندارد. پاییز الهام‌بخش و رویایی غایب بزرگ کیش است.

بهار در پاییز جزیره جلوه‌گری می‌کند و در این بازی رنگ‌ها، دریا نقش اول را بازی می‌کند.

آبان، ماه جلوه‌گری رنگ نیلی دریاست. نیلی خوش‌نوازی که با احترام و قداست آب در مفهوم معنایی آبان گره خورده است.

آبان را به نام پاسداشت و نگهبانی آب می‌شناسند؛ آبان نگاه‌بان آب است… نگاهبان مظهر تمدن؛ از این روست که در فرهنگ غنی بومی جزیره‌نشینان، مادر نه زمین که دریاست؛ این بی‌کرانه‌ی پر سخاوت و پر رمز و راز.

کیش از فصل پاییز ، شب‌های بلند را در بهار خود میزبانی می‌کند. شب فرصتی است برای آرامش، آسایش و گردهم آمدن.

 به قول حافظ می‌توان گفت که جزیره کیش «ملک شب‌خیزی» است. جزیره در اکثر ایام سال و به ویژه در پائیز «شب زی» است.

 از گوشه گوشه جزیره می‌توان از شب‌خیزی وشب‌زی نشان گرفت. شب‌های بلند و شب‌زیی جزیره در کنار ساحل زیبا و موج‌های گوش‌نواز که با ساحل شور‌آفرینی می‌کنند، برای گردشگران تجربه نو و لذت‌بخشی به همراه می‌آورد.

آبان گاه انتظار و چشم دوختن به آسمان برای تمنای باران است. گویی به تعبیری فردوسی این تمنا، تمنای رویش و شادی است.

 کیش به طور میانگین در سال  265 روز آفتابی دارد. ابر و باران در آبان آغاز همنشینی مبارک خود را به جشن می‌نشینند و آبادی و آبادانی بارش آب شیرین، بومیان، دریا و پرندگان را به وجد و سرور می‌آورد.

 سال‌هایی که ابر و باران در آبان غایب هستند، دست‌ها برای طلب آنها به سوی آسمان بلند و زبان‌ها به دعا گشوده می‌شود.

 طلب باران در این ماه سنتی دیرپا و کهن است. انتظاری شیرین که تاخیر در اجابت آن، چشم‌ها را هرروز به سوی آسمان بلند می‌کند.

به تعبیر قطران تبریزی و منوچهری «ابر و باد آبانی در جزیره کیش، مندرس‌کند ده بهار بدیع و خرم»  نیست بلکه برعکس تری آبان ماه، برای کیش، گلستان‌پرور است. تری آبان نوید سال خوب پیش روست.

20، نمادی  برای ایزد خورشید و عدد کمال و بی‌نقصی است. طنین دلنشینی دارد و در کنار بارمعنایی غنی، آن را خواستنی کرده است.

همنشینی 20 با دانایی و توانایی

همنشینی آن با سنجش دانایی و توانایی، در ذهن و خاطره جمعی ما ایرانیان، بسیار دلنشین است.

یادآور روزهای تلاش و کوشش برای دانایی و توانمند شدن. این عدد یک بار در قران(سوره انفال /آیه65) برای ترغیب و تشویق مسلمانان به پایداری و جهاد به کاررفته است. اینچنین بیستمین روز از دومین ماه پاییز شایسته‌ی نام جزیره‌ی کیش شد.

در همین راستا به خاطر دارم، در مراسم امضای تفاهم‌نامه همکاری میان سازمان منطقه آزاد کیش با معاونت هنری وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی در 21 مردادماه 1397 محمد ابراهیم انصاری لاری  برای اولین بار خبر از انتخاب 20 آبان به عنوان روز کیش داد.

 در همین نشست با اشاره به رابطه «مدینه‌سازی و مدنیت پروری» مبانی نظری و فلسفه وجودی این روز را تشریح کرد.

خلاصه استدلال انصاری لاری آن بود که مدنیت‌پروری یا آنچه امروز با واژه مدرن شهروندی از آن یاد می‌شود مهم تر از مدینه‌سازی است.

مدینه کالبد ظاهری است و مدنیت روح مدینه است. بدون مدنیت، مدینه قوام و استحکام نمی یابد.

با همین بیان یکی از مهم‌ترین محورهای سیاست‌گذاری اجتماعی و فرهنگی سازمان را تقویت جامعه، سازمان یافتگی و موازین شهروندی معرفی کرد.

بی‌شک وقتی انصاری لاری از غلبه کیفیت بر کمیت برای اشاره به ویژگی فاخر کیش استفاده می‌کرد، ناظر بر تقویت و بهبود شاخص‌های مدنیت و فرهنگ شهروندی جزیره بود.

به تعبیر او مدنیت در یک شهر خوب تنها با خردورزی و داشتن حاکمان دادگر و مردمان خردمند و دادپیشه محقق می‌گردد.

به خوبی به خاطر دارم که مفهوم «حکمرانی مطلوب محلی» برای انصاری لاری دغدغه همیشگی بود.

سودای ارتقاء مستمروهماهنگی فزونتر بین  مدینه و مدنیت در کیش، برای نمایندگی شایسته از فرهنگ غنی ایرانی – اسلامی  و احرازشان دروازه‌ای برای ارتباط با جهان، هیچگاه او را رها نمی‌کرد.

با قطعیت یافتن پیشنهاد 20 آبان به عنوان روز کیش، گام بعدی ارائه آن به شورای اسلامی جزیره بود.

 هدف از انتخاب این مسیرعلاوه بر تقویت نهاد مدنی و برآمده از رای مستقیم مردم، توجه به اهمیت و ارزش سازمان‌یافتگی در مدنیت بود.

در آن ایام عبدالنبی شرفی، بدریه بحرینی، ایرج شرف‌زاده، محمد طاهری و محمد جاسم‌پور اعضای پنجمین دوره شورای شهر جزیره کیش بودند.

برخود لازم می‌دانم از آنها به ویژه عبدالنبی شرفی رئیس وقت شورا که این حرکت فرهنگی را مورد حمایت و همراهی خود قراردادند تشکر کنم.

جادارد از این فرصت استفاده کرده و از همه کسانی که در خلق این روز همراه بودند به ویژه جامعه بومیان، جامعه اصناف و بازاریان، اهالی رسانه، شیخ یعقوب شمس(امام جمعه برادران اهل سنت جزیره) کوروش کمالی سروستانی (مشاور عالی وقت مدیرعامل سازمان منطقه آزاد کیش)، علیرضا قائدیان (سرپرست وقت معاونت گردش‌گری این سازمان)، امید صدیق (سرپرست وقت مدیریت رسانه) سعید یکه دهقان ( مدیر وقت فرهنگی آموزشی سازمان)، مسعود رهبری (سرپرست وقت مدیریت هنری این مجموعه) رضا اردلان (مدیر وقت اداره فرهنگی و فرهنگ‌سراهای آن) و عالمه خسروی تقدیر و تشکر کنم.

 در استدلال‎سازی ادله برای انتخاب 20 آبان به عنوان روز کیش، رجبعلی مختارپور به صورت غیرمستقیم واز طریق آثار و مکتوبات خود درباره جزیره سهم زیادی داشت.

 همچنان کتاب ارزشمند و گران‌‎سنگ او «دوسال با بومیان جزیره کیش» منبع اصلی  کیش‌پژوهی است.

در کنار گفت و گو با جامعه بومیان، بدون تردید این کتاب سهم بسزایی برای شناخت فرهنگ بومیان و بهره‌مندی از آن ظرفیت برای انتخاب روز کیش داشت. امیدوارم این روز فرصتی باشد برای ساختن روزها، ماه‌ها و سال‌های بهتر برای کیش و کیشوندان.