این گروه موسیقی متشکل از سه زن به عنوان اعضای اصلی است که موسیقی بندری را به زیبایی اجرا و متن آهنگ های آنها برگرفته از ترانه های محلی قدیمی است. "فائزه محسنی" نوازنده ساز "دف"؛ "نوشین یوسف زاده" نوازنده ساز"عود"؛ "ملیحه شاهین‌زاده" نوازنده سازهای "کوبه ای" به عنوان اعضای اصلی گروه گفت و گویی با اقتصاد کیش داشته اند.آنها می گویند: امیدواریم اجراهایی از این دست در فضای باز با حفظ فاصله و نکات بهداشتی که خطری از لحاظ کرونا به همراه نداشته باشد در سطح کشور بیشتر شود و از نوازندگان خانم در اجراهای مختلف استفاده شود.

به گزارش اقتصاد کیش؛ برای آشنایی با موسیقی اصیل هرمزگان در ادامه نگاهی به آن خواهیم داشت و سپس با اعضای گروه موسیقی دینگو گفت و گو خواهیم کرد:

موسیقی هرمزگان را می‌توان از متنوع‌ترین موسیقی‌های ایران نامید. چرا که تجمیع فرهنگ‌های متعدد در یک خطه باعث ایجاد سبک‌های موسیقی متنوعی نیز شده که با تاریخ این خطه ارتباط تنگاتنگی دارد. موسیقی سنتی هرمزگان نیز از قدیمی ترین‌ها در موسیقی ایرانی شناخته می‌شود.

تاریخچه موسیقی هرمزگان                      

موسیقی جنوب کشور بسیار به یکدیگر شباهت دارند و تاریخچه آن‌ها به هم گره خورده است. موسیقی هرمزگان نیز با موسیقی بوشهر از بسیاری جهات شبیه به یکدیگر هستند. موسیقی هرمزگان را شاید به نوعی بتوان به دو دسته کلی تقسیم کرده و از این منظر بررسی کرد:

۱. سبک‌های موسیقی برگرفته از شرق هندوستان

۲. سبک‌های موسیقی برگرفته از آفریقا علی الخصوص زنگبار و کشورهای عربی

۱. موسیقی برگرفته از شرق هندوستان

موسیقی بر گرفته از شرق هندوستان مخصوصا استان گجرات و راجستان است که با ساز و دهل ( و بعدتر به همراه چنگ) نواخته می‌شده است. ساز که سرنا یا کرنا یا شهنای است و در کنار دهل که یک ساز کوبه‌ای دو طرفه است که با دو چوب یکی به نام ترکه و یکی به نام چوگان نواخته می‌شود.

گرچه ساز و دهل در نواحی دیگر ایران نیز وجود دارد اما نحوه نواختن ساز و دهل هرمزگان علی‌الخصوص ترکیب آن با چنگ (یا همان قیچک) و نحوه رقصیدن با آن از شرق هندوستان تاثیر گرفته و شبیه سایر نقاط ایران نیست.

موسیقی لوطی که موسیقی کولی‌وار بوده است نوعی موسیقی شاد و خیابانی بوده که البته در مراسم شادی و عروسی و نوعی از آن در عزاداری نواخته می‌شده است.

۲. موسیقی برگرفته از آفریقا و موسیقی عربی

گرچه ساز و دهل هرمزگانی منحصر به فرد و بسیار قدیمی است اما آنچه که موسیقی هرمزگان را از سایر سبک‌های موسیقی ایران متمایز می‌کند سبک‌های موسیقی بر گرفته از آفریقا و کشورهای عربی است. این سبک‌های موسیقی هرمزگانی در واقع سبک بلوز و جاز آفریقایی قدیمی هستند.

سبک بلوز توسط سیاهان مهاجر به کشورهای مختلفی از جمله جنوب ایران و هرمزگان آمد. بلوز شامل سوال و جواب‌هایی می‌شود که برده‌ها هنگام کار در مزارع و… می‌کردند و همان سوال و جوابی که ماهیگیران جنوب بر روی لنج‌ها انجـام می‌دادند و می‌دهند؛ بـه این صورت که یـک نـفـر ابیاتی را به شکل سوالی می‌خواند و دیگران به آن ابیات آهنگین پاسخ می‌دهند.

ریتم این آهنگ‌ها و سوال و جواب‌ها با ریتم کاری که انجام می‌گرفت هماهنگ بود. همان‌طور که در موسیقی بندرعباس و با تورهای ماهیگیری هنگام صید شاهد آن هستیم. این آهنگ‌ها برای رفع خستگی کارگران و افزایش توان کاری و در بسیاری اوقات برای اعتراض به ظلم و تبعیض علیه آن‌ها خوانده می‌شد. اما در موسیقی هرمزگان بیشتر از جنبه اعتراضی، شاهد آهنگ‌هایی در خصوص آرزوها و شکرگزاری هستیم. این نوع موسیقی بلوز در دنیا نایاب شده و شاید بتوان گفت تنها در هرمزگان می‌توان آن را مشاهده کرد.

جاز آفریقایی نیز که با طبل و پایکوبی همراه بود و بعدها سازهای دیگری به آن اضافه شد که به پیچیدگی آن اضافه کرد. این سبک نیز با ورود بردگان زنگباری به هرمزگان آمد و موسیقی «زار» و «لیوا» را به وجود آورد. می‌توان گفت که این نوع جاز ابتدایی نیز به جز در هرمزگان در سایر کشورها از بین رفته است. علاوه بر آن نوعی موسیقی با نوع موسیقی مطربی و جزیرتی نیز برگرفته از کشورهای عربی به خصوص بحرین در این منطقه رایج است که ساز اصلی آن عود است.

گروه موسیقی بانوان دینگو بندرعباس که در آستانه 5 سالگی خود از شروع شکل گیری قرار دارد توانسته است مخاطبان بسیاری را به خود جذب کند که یکی از نمونه های آن حضور این گروه در جزیره کیش برای اجرای برنامه به مناسبت روز مادر بود. علی رغم محدودیت های کرونایی این گروه توانست بااجرایی زیبا حضار را به وجد آورد و به همین بهانه گفت و گویی با "فائزه محسنی" نوازنده ساز "دف"؛ "نوشین یوسف زاده" نوازنده ساز "عود"؛ "ملیحه شاهین‌زاده" نوازنده سازهای "کوبه ای" انجام داده ایم که از نظر می گذرد:

هرکدام از عزیزان لطفا خودتان را معرفی کنید و چطور به موسیقی علاقمند شدید؟

فائزه محسنی : گام های اولیه من در دنیای هنر از هنرستان شروع شد و فعالیت های مختلف در حوزه هنرهای تجسمی. بعد از آن یادگیری ساز دف که در نهایت بعد از سال ها فعالیت هنری و یادگیری ساز های کوبه ای هرمزگان در حال حاضر به جهت حفظ و نگهداشت موسیقی اصیل هرمزگان در این حوزه فعالیت دارم.

ملیحه شاهین زاده : دیدن کتاب موسیقی بهانه ای شد برای شروع یادگیری در حوزه موسیقی. اولین سازی که شروع به یادگیری کردم دف بود و بعد از آن علاقه من به سازهای کوبه ای بیشتر شد . سال ها بعد به همراه فائزه تصمیم گرفتیم یادگیری سازهای کوبه ای هرمزگان را نیز جدی تر دنبال کنیم که در نهایت منجر به شکل گیری گروه دینگو شد.

نوشین یوسف زاده: در خانواده ای بزرگ شدم که همه اهل موسیقی بودند ،از پدربزرگ که نوازنده جفتی است و فلوت را به زیبایی می نوازد تا عموهایم که یکی نوازنده عود و دیگری سنتور است . پدرم که نوازنده فلوت است و گاهی عود مینوازد . پیشتر ها پدرم با عود قدیمی اش که میگفت این عود را حسین خان نواخته ( نوازنده قدیمی و چیره دست بندرعباسی ) قطعاتی را اجرا میکرد و میخواند :

همه خوافتن مه بیدارم    تظار حسنت ای یارم ...

با خودم میگفتم میرسد روزی که من هم به این شکل عود بزنم . حوالی 15 سالگی با تمرین بسیار و تلاش های پی در پی با حمایت های همیشگی خانواده ام یادگیری عود را به عنوان ساز اصلی و تخصصی دنبال کردم و در حال حاضر در کنار دوستانم در گروه دینگو فعالیت دارم .

ایده شکل گیری گروه دینگو از کجا شکل گرفت و چه مدت است که فعال می باشد؟

فائزه محسنی : ایده شکل گیری گروه از تعامل فکری اعضای گروه که قبل از شکل گیری دوستی چندین ساله داشتیم شکل گرفت من به همراه خانم شاهین زاده یادگیری ساز (دهل کسر) را شروع کردیم و بعد از گذشت تقریبا سه ماه از یادگیری برای تمرینات حرفه ای ازدوستان نوازنده دیگر نیز دعوت به همکاری کردیم و هسته اولیه گروه از سال 95 شکل گرفت . با توجه به نبود گروه موسیقی محلی بانوان انگیزه بسط و گسترش فعالیت گروه بیشتر و بیشتر شد.

"دینگو" به چه معناست و چرا این نام را برای گروه خود انتخاب کردید؟

ملیحه شاهین زاده : برای انتخاب نام گروه از کتاب فرهنگ جامع هرمزگان نوشته آقای منصور نعیمی استفاده کردیم در این کتاب معنای دینگو اینگونه نوشته است ( ریتم آهنگ ساز و دهل – هنگام بازی با کودکانی که تازه راه افتاده اند گفته می شود به جهت رقصاندن و حرکت دادن آنها – به عمل بالا و پایین پریدن با رقص از اصوات ) با توجه به ارتباط کلامی و معنایی این نام برای گروه انتخاب شد.

از تجربه گروه در حوزه موسیقی و فعالیت بانوان کمی بگویید؟

نوشین یوسف زاده :اجرای بانوان همیشه با محدودیت هایی مواجه بوده اما شیرینی این مسیر پر چالش عبور از همه این موانع است. حفظ یک گروه با تمام سختی ها و مسائلی که در مسیر فعالیت بانوان وجود دارد کار ساده ای نیست .

سازهای مورد استفاده در گروه شما چیست و کمی در رابطه با آن توضیح دهید؟

ملیحه شاهین زاده : تمرکز اصلی گروه روی ساز عود و سازهای کوبه ای هرمزگان دهل ، کسر ، پیپه و جهله است.

تا کنون چه کنسرتهایی و در کدام شهرها برگزار کردید؟

ملیحه شاهین زاده : شرکت در همایش موسیقی بانوان هرمزگان –شرکت در جشنواره عود نوازی شیراز – شرکت در جشنواره بین المللی خلیج فارس که موفق به کسب جایزه ویژه هیات داوران شدیم.

میزان استقبال مخاطبان را از کنسرتهای موسیقی بانوان چطور می بینید؟

فائزه محسنی : عمده فعالیت گروه در شهر بندرعباس بوده است و با توجه به اشتیاق عمومی مردم شهر از موسیقی محلی همیشه با استقبال و حمایت خوبی همراه بودیم که این مسئله خود دلیل اصلی پایداری ماست.

گروه دینگو  در کدام سبک موسیقی فعالیت است؟

ملیحه شاهین زاده : در حال حاضر بیشترین فعالیت گروه در حوزه موسیقی محلی بوده اما کارهای جدید که در حال آماده سازی آن هستیم محدود به یک نوع سبک موسیقیایی نیست .

برنامه آینده گروه موسیقی دینگو چیست؟

فائزه محسنی : قطعا مثل هر گروه موسیقی بعد از سال ها تلاش در حال آماده سازی کار های جدید ، گسترش گروه و برنامه ریزی اجراهای داخلی و خارجی بیشتر هستیم .

چه مشکلایی بر سر فعالیت های شما قرار دارد و از مسئولان امر چه انتظاری دارید؟

نوشین یوسف زاده : در سال کرونایی که گذشت و همچنان در پیش داریم اولین آسیب را هنرمندانی دیدند که عمده فعالیتشان بر پایه اجرا و صحنه بوده است . اجرای کیش اولین اجرای ما بعد از ورود کرونا به کشور بود . با در نظر گرفتن حرفه هنر و هنرمند به عنوان یک شغل و نداشتن هیچ گونه اجرایی قطعا هنرمندان این حوزه آسیب های روانی و مالی زیادی را متحمل شده اند . ما میخواهیم هنر را برای هنرمند به عنوان یک شغل به رسمیت بشناسند و در این مسیر بجای قرار دادن موانع، حامی و پشتیبان باشند.

به بانوان علاقمند به حوزه موسیقی چه توصیه ای دارید؟

نوشین یوسف زاده : شرایط فعلی نشان از حمایت بیشتر خانواده هاست البته نه برای همه .یادگیری موسیقی کمک شایانی به خوب بودن حال عمومی جامعه میکند. در اینکه موسیقی چه تاثیرات مثبتی در زندگی روزمره ما دارد نیز شکی نیست. قطعا جامعه شاد و آرام آرزوی همه ماست .

چه ویژگی بخصوصی در ذات موسیقی هست که با آن احساس همدلی می کنید؟

فائزه محسنی : موسیقی بعنوان یک زبان مشترک جهانی باعث ایجاد آرامش، حس اعتماد بنفس و ترقی اجتماعی ما شده است ، تمرینات گروهی و در کل کار گروهی همدلی لذت بخشی را به همراه دارد . حس به ثمر نشستن یک ایده و یک فکر همراه با تمرینات مکرر و شور جمعی و گروهی زیباترین حس دنیاست.

موسیقی اصیل جنوب و به طور کلی موسیقی نواحی چه تاثیری در سبک موسیقی شما داشته است و تا چه حد در اجراهای خود از آن بهره می برید؟

ملیحه شاهین زاده : تاکنون خروجی گروه دینگو بر پایه موسیقی اصیل هرمزگان بوده است برای ما موسیقی و فرهنگ جنوب در جایگاه ویژه ای قرار دارد. در آینده نیز شاهد اجراهای متفاوت تری خواهید بود.

سخن ناگفته ای که در سوالات نبود و مایل به گفتن آن هستید بفرمایید...

فائزه محسنی : اجرا در فضای باز در کنار ساحل جزیره زیبای کیش اولین تجربه اجرای میدانی گروه بود و بسیار لذت بخش . زیرا با تعامل و حس مستقیم مخاطب همراه بود . شور جمعی با شور نوازندگی عجین شده بود طوری که ما هم از اینهمه شور به شوق آمده بودیم در این اجرا هنرمندانی هم با ما همکاری کردند. خانم یاسمن آوخ ، مریم پزشک و سنا یوسف زاده . امیدواریم اجراهایی از این دست در فضای باز با حفظ فاصله و نکات بهداشتی که خطری از لحاظ کرونا به همراه نداشته باشد در سطح کشور بیشتر شود و از نوازندگان خانم بدون محدودیت های جنسیتی در اجراهای مختلف استفاده شود.

ممنون از شما که در این گفت و گو شرکت کردید.