برهمین اساس شناسایی منابع درآمدی پایدار می تواند به کمک مدیریت این مناطق
آمده و حرکت توسعه ای این مناطق را شتاب بخشد.همچنین عدم بهره مندی مناطق آزاد از
اعتبارات دولتی و عمومی می طلبد که به سرفصل منابع پایدار درآمدی توجه ویژه شود.
از بدو شکل گیری مناطق آزاد تاکنون ، ساختار درآمدی اغلب مناطق بر فروش زمین یا
سیستم اجاره داری و اخذ عوارض متکی بوده است. متنوع سازی منابع درآمدی به عنوان یک
اولویت مدیریتی پیش روی مسئولین مناطق است.شناخت ظرفیت های درآمدی در قوانین ملی
به نفع مناطق ازاد می تواند به هدف تامین منابع پایدار درآمدی کمک کند.شناسایی
قوانین ، مقررات، رویه ها و بخشنامه های که در سطح ملی می تواند ظرفیتی برای متنوع
سازی منابع درآمدی پایدارایجاد کند، سیاست همیشگی است.یکی از این ظرفیت های قانون
بودجه است.
بند الف تبصره 4 لایحه بودجه 1403 به
سهم 3درصدی مناطق نفت خیز ، گازخیز، و توسعه نیافته اشاره دارد. براساس ابلاغ این
بند شرکت ملی نفت و شرکت ملی گاز مکلفند 3درصد از درآمدهای حاصل از صادرات نفت
خام، میعانات گازی و خالص صادرات گاز طبیعی را به حساب ارزی که به نام دولت جمهوری
اسلامی ایران نزد بانک مرکزی افتتاح می شود واریز نمایند. سهم سه درصدی از همین
حساب پرداخت خواهدشد . "ت" ماده 32 قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور
نحوه تقسیم این 3 درصد را به ترتیب یک سوم به استان های نفت و گاز خیز و دوسوم به
مناطق محروم تعیین کرده است. براساس این حکم دائمی برنامه های توسعه ، سهم یک سوم
درصدی 10 استان ، براساس سهم آن استان در ارزش صادرات نفت خام و خالص صادرات گاز
طبیعی تعیین می گردد.دوسوم دیگر این 3درصد به شهرستان های مناطق کمتر توسعه یافته
که براساس شاخص های توسعه نیافتگی به تفکیک شهرستان توسط سازمان برنامه و بودجه
کشور تعیین می شود جهت اجرای برنامه عمرانی بودجه های سنواتی اختصاص می یابد.
اگر تا پیش از این ادعا می شد که سهم 3درصد صرفا به مناطقی اختصاص می یابد که
نفت و گاز آن ها صادر می شود و کیش از این جهت مشمول این تخصیص نمی شود، با فعال
سازی میدان این مانع مقرراتی هم برطرف شده است.حال که دولت در صدد است برای حل
چالش های تامین سوخت زمستانی ،از ظرفیت تولیدی میدان گازی کیش استفاده کند ودرهمین
راستا، عملیات حفاری وتکمیل نخستین حلقه چاه از طرح 12+1دربخش خشکی جزیره را به
اتمام رسانده است و اکثریت کیشوندان شاهد روشن شدن مشعل نخستین چاه گازی در بخش
خشکی این میدان بودند به نظر می رسد، موانع بهره مندی کیش از این ظرفیت برطرف شده
است.
پرداختن به این ظرفیت از با افزایش برداشت و صادرات نفت و گاز در دوسال اخیر
دو چندان می شود.وزارت انرژی آمریکا در گزارشی که در ماه های اخیر منتشر کرد، از
بازگشت ایران به جایگاه سوم اوپک با کنارزدن امارات و تولید ۲.۹۳میلیون بشکه
در روز نفت در سهماهه سوم ۲۰۲۳ خبر داد.با نگاهی به
شرایط روبه رشد رونق صادرات نفت و گاز کشور و به ویژه با کاهش اثر تحریمها
به نظر می رسد، تولید نفت ایران طی دو سال گذشته احیا شده است و ایران توانست با
کنار زدن کویت به جایگاه چهارم و اکنون با کنار زدن امارات به جایگاه سوم اوپک
صعود کند. این
خبرها بیانگر آن است که سهم 3 درصدی هم در طی دو سال اخیر افزایش چشم گیری یافته
است و برآوردها بیانگر ان آست که بالغ بر چندین هزار میلیارد تومان می باشد.
بی شک در
صورتی که منطقه آزاد کیش از یک سوم این منابع پایدار درآمدی بهره مند شود، شاهد
شتاب بخشی در اجرای پروژه های زیرساختی و عمرانی خواهد بود.به باورم یکی از مهم ترین اولویت های سازمان تمرکز بر
شناخت این ظرفیت و بازکردن مسیرهای بهره مندی از این درآمد برای شتاب بخشی به
توسعه جزیره است.پیش از این در یادداشت "صیانت از حقوق کیش و کیشوندان
" در شماره 4324 مورخ 2آبان ماه سال جاری روزنامه اقتصاد کیش به فرصت این بند از قانون بودجه 1402 برای ایجاد
منبع درآمد پایدار برای کیش تاکید کردم. شوربختانه کیش علیرغم قرار گرفتن بر هفدهمین
منبع گازی جهان سال هاست که با چالش تامین
گاز و حتی آب و برق مصرفی کیشوندان،مراکز گردش گری و اقامتی و رستوران ها دست به
گریبان است. به یاددارم مهندس شهسوار ارغش ازمدیران لایق شرکت نفت فلات قاره ایران
و مدیر منطقه عملیاتی کیش برای حل همیشگی دغدغه تامین گاز کیش ایده های نابی داشت
که درسال 1397 وطی دیدار با دکتر انصاری لاری مدیرعامل وقت سازمان منطقه آزاد کیش مطرح
کردند. براین باورم که اگر ایده ها ی مهندس ارغش با موانع اداری درون سازمانی
روبرو نشده بود، کیش می توانست امروز چالش های گازی پیش رو را نداشته باشد. همچنان
به مسئولین وقت سازمان پیشنهاد می کنم با فراخوان مهندس ارغش مسیر رفع چالش های
گازی را از طریق عملیاتی سازی برخی از ایده ها این مدیرخدوم طی کنند.
|