ارائه برخی از آمارها در نشست اول به ویژه اعلام آمادگی امارات متحده عربی برای سرمایه گذاری 100 میلیارد دلاری در مناطق آزاد و درخواست تسریع برای واگذاری زمین در جزیره کیش با این عبارت که " کیش را زود تمام کنید"،باعث بروز عکس العمل های متفاوتی از سوی اهالی رسانه و فعالان فضای مجازی کشور شد.پیش  از این نیز عبدالملکی در نشست با فعالان اقتصادی خراسان رضوی اعلام کرده بود که نمایشگاه توانسته است 200 هزار میلیارد تومان حذب سرمایه به مناطق آزاد داشته باشد. همچنین اعلام شد با آغاز برنامه بهبود فضای کسب و کار خیلی زود رتبه کشور و مناطق آزاد از 127 در دنیا به رتبه 50 کشور اول دنیا به لحاظ شاخص ارزیابی مورد تائید بانک جهانی خواهد رسید. سابقه وپس زمینه اظهار نظرهای بحث برانگیز عبدالملکی در باره برخی از مسائل اقتصادی کشور پیش از تشکیل دولت سیزدهم وبعد از تشکیل دولت سیزدهم در دوره تصدی کوتاه مدت وزارت کار رفاه و تامین اجتماعی و اکنون در مقام دبیر شورای عالی مناطق آزاد، باعث شده است تا وی در فضای رسانه ای کشورحضور پررنگی داشته باشد.

سخنرانی دبیر شورای عالی مناطق آزاد تجاری صنعتی در نشست کیش آن چنان ابعاد گسترده ای رسانه ای یافت که ، مدیرروابط عمومی دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد تجاری صنعتی و ویژه اقتصادی راوادار کرد بدون ذکر عنوان رسمی اداری ، به پاسخ گویی بپردازد. مجید رفیعی در توئیت خود ضمن تائید خبر سرمایه گذاری 100 میلیارد دلاری امارات متحده عربی در مناطق آزاد، تشکیک درادعای عبدالملکی را طراحی جریان رسانه ای نامیده که آنها را" دوستداران برجام " خواند.

دبیر شورای عالی مناطق آزاد در نشست ستاد جهش سرمایه گذاری و صادرات مناطق آزاد وویژه اقتصادی ،خواستار شتاب دهی واگذاری زمین برای آنچه وی ساخت 70 درصدی زمین های باقی مانده جزیره کیش نامید، شد. این مطالبه عبدالملکی از مدیرعامل سازمان منطقه ای آزاد کیش نگرانی ها را در بین فعالان اقتصادی و ساکنان جزیره به همراه داشت.

برگزاری اولین نشست مدیران عامل ادوار گذشته سازمان منطقه آزاد کیش در دوره مسئولیت مدیرعامل فعلی ، اقدامی خلاقانه و مثبت بود. سیاست مدیرعامل جدید سازمان در بهره مندی از تجارب و دانش مدیران پیشین سازمان ، نور امیدی در دل دوستداران کیش تابید و سرمایه اجتماعی مناسب برای سازمان در دوره اخیر ببار آورد. متاسفانه بازتاب رسانه ای این نشست زیر بار انبوه ای از اخبار رسانه ای که در مورد سخنان عبدالملکی در ستاد جهش سرمایه گذاری و صادرات شکل گرفت، از دایره دید رسانه های ملی و منطقه ای دور ماند وآن چنان مورد توجه رسانه ها قرار نگرفت.اگرچه این موضوع به هیچ عنوان از ارزش های این اقدام نمی کاهد.

به باور نگارنده حلقه مشترک هردو نشست اشاره به طرح جامع و طرح بازنگری طرح جامع کیش است. بی شک شتاب حرکت توسعه ای جزیره کیش خواست ملی و منطقه ای است.البته آن چه می تواند حرکت شتاب بخش توسعه ای جزیره را هدایت و راهبری کند، توجه به اسناد و برنامه های مکتوب سازمان است که نماد اصلی آن "طرح جامع و طرح بازنگری شده طرح جامع "است.

جزیره کیش همچنان خاطره آزاردهنده سیاست های مدیریتی دوره دبیر سابق سعید محمد را فراموش نکرده است. دوره ای که با عناوینی برآمده از فضای نظامی گری وسیاست زده، تفکیک نادرستی بین مدیران عملیاتی و غیر عملیاتی(بخوانید مدیران باورمند به حرکت براساس برنامه) و اتهام حاکمیت نگاه نئولیبرالیستی در مناطق آزاد را با خود به همراه داشت.ستون خیمه این شکاف وآن  اتهام  نسنجیده و آزار دهنده ، برآمده از سیاست های سعید محمد، نادیده گرفتن اسناد توسعه و برنامه ای مناطق آزاد بود.

به نظر می رسد بهره مندی از اسناد مطالعاتی و مصوب توسعه ای این ظرفیت را دارد که مانع شکل گیری فضای هیجانی ، احساسی وسیاسی در مناطق آزاد شود. فضای که در چندروز اخیربازتاب رسانه ای گسترده را بدنبال داشت. شتاب بخشی به حرکت توسعه ای در منطقه آزاد کیش بدون محوریت طرح جامع و طرح بازنگری شده طرح جامع نمی تواند یک اقدام توسعه ای باشد.سخنانی از این دست که " کیش را زود تمام کنید" ،بیان احساسی و هیجانی است که نیاز به کنترل و مراقبت دارد.

 مدیران عامل مناطق آزاد مجری سیاست ها و برنامه های ابلاغی طرح جامع هر منطقه هستند. اگرمنویات دبیران شورای عالی مناطق آزاد با عیار ابلاغ های طرح های جامع، تفصیلی،موضوعی و موضعی سنجیده شوند، امکان کنترل سیاست ها ، راهبردها و اقدام ها را فراهم می آورند.

 براساس اخباری که از نشست مدیران عامل ادوار گذشته منطقه آزاد کیش منتشر شده است، یکی از مطالبات اصلی مدیران پیشین حرکت براساس ابلاغ های طرح جامع منطقه بوده است.کیش در طول حیات خود بعنوان منطقه آزاد همواره دارای طرح جامع بوده است.

در دهه 50 اولین طرح جامع کیش توسط یک موسسه مشاوره امریکایی به نام مرکوری تهیه شد.براساس همین طرح و با بودجه عمومی ، فعالیت های عمرانی وزیرساختی همانند احداث فرودگاه و بندرگاه و فضاهای اقامتی در جزیره آغاز شد. طرح جامع مرکوری با این هدف تهیه شد که جزیره کیش را به یک منطقه گردش گری اشرافی برای اقشار مرفه داخلی و مسافران ثروتمند خارجی با اولویت کشورهای اروپایی و امریکایی تبدیل کند. متناسب با همین هدف بود که فرودگاه جزیره به گونه ای طراحی و ساخته شد که امکان فرود هواپیماهای پهن پیکری مثل کنکورد را هم داشته باشد.

پس از انقلاب اسلامی تا اواخر دهه1360 ، کیش از انحلال و تسویه تا اتخاذ رویکردهای متفاوت برای توسعه را تجربه کرد. در همین دهه که مقارن با آغاز جنگ تحمیلی است، رویکردها، اهداف، سیاست ها، راهبردها و برنامه ها متناسب با نوع نگاه مدیران وقت، بین منطقه ای با کارکرد تجاری، کارکرد صنعتی ، کارکرد گردش گری و کارکرد نظامی در نوسان بود.

درابتدای دهه 1370 با تصویب قانون چگونگی مدیریت مناطق آزاد تجاری –صنعتی، فصل جدیدی از حیات مناطق آزاد در کشور آغاز شد. در آغاز این فصل به سفارش سازمان منطقه آزاد تجاری صنعتی که اکنون جایگزین شرکت عمران کیش شده بود ، مهندسان مشاور گنو براساس رویکرد تشکیل منطقه آزاد تجاری –صنعتی طرح جامع دوم جزیره کیش تهیه می شود. نکته حائز اهمیت در این فصل، پای بندی کیش به رویکرد گردش گری بود. مدیران وقت جزیره با نگاهی دقیق به ماهیت صنعت بودن "گردش گری" آن را بعنوان یکی از محورهای توسعه صنعتی کیش انتخاب کرده وبرهمین اساس به موازات تدوین طرح جامع دوم کیش سفارش تدوین طرح توسعه نوارسیاحتی کیش را برای تثبیت رویکرد گردش گری به مهندسان مشاور مناطق آزاد در سال 1373 دادند.

در مسیر توسعه برنامه ریزی شده جزیره و رفع نواقص طرح های پیشین، در تابستان 1383اجرای پروژه طرح جامع جدید با رویکرد تثبیت صنعت گردش گری بعنوان محور اصلی توسعه کیش با مشاور بین المللی دریز اند زومر اینترنشنال نهایی شد.مدیران وقت جزیره با تیزبینی ، دوراندیشی وآینده نگری چند ابتکاردر تدوین طرح جامع چهارم به خرج دادند. قراردادن تیمی از شرکت ایرانی مشاوره مهندسی با هدف "مدیریت،هدایت ونظارت برانجام مطالعات"، چشم انداز سازی بلند مدت 20 ساله برای طرح جامع، تعیین بازه زمانی ده ساله برای بازنگری طرح و تصویب سند مطالعاتی نهایی در شورای عالی معماری شهرسازی از مهم ترین محورهای ابتکاری مدیریت وقت سازمان منطقه آزاد کیش بود.

طرح جامع چهارم با عنوان "طرح جامع مقصد" طی 3 مرحله اصلی شامل شناسایی و توان سنجی، پیش بینی ها و تدوین سناریوها و تدوین راهبردها و برنامه ها به همراه ضوابط و مقررات آن که بخش اخیر توسط شرکت مهندسی مشاوره ایرانی باوند تهیه شده بود، به عنوان یک سند سیاست گذاری راهبردی برای تصمیم سازی و تصمیم گیری با هدف تحقق رویکرد دوکاربردی در جزیره کیش یعنی گردش گری و تجاری تدوین می شود.

در دوره مدیریت سازمان در سال 1394 و با سررسید زمانی انجام بازنگری در طرح جامع ، به شرکت مهندسی مشاوره باوند ماموریت داده شد تا این ابلاغ سیاستی را انجام دهد. این بازنگری در دومرحله توسط این شرکت انجام شده است. گزارش بازنگری طرح جامع در 9 جلد هم اکنون در اختیار مسئولین سازمان و دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد است.

طرح بازنگری طرح جامع کیش با اشاره به تحولات ده ساله و الحاق 3 جزیره هندورابی، فارور و فارورگان به سازمان منطقه آزاد کیش وتشکیل قانونی مجمع الجزایر مناطق آزاد کیش حاوی پیشنهادهای جدید در حوزه رویکرد، چشم انداز، اهداف،سیاست ها، راهبردها و ماموریت است.براساس ابلاغ های نوین که برآمد از نگاه و مطالعه آسیب شناسی طرح جامع کیش 1384 تدوین شده است،مجمع الجزایر مناطق آزاد کیش ، یک منطقه آزاد چند کارکردی (گردش گری، بازرگانی دوسویه و فعالیت های اقتصادی و دانش بنیان )خواهد بود که به مثابه دروازه ایران به جهان و دروازه جهان به ایران تا افق 1410 ایفا نقش خواهد کرد.

پرداختن به روایت تدوین طرح های جامع و بازخوانی برخی از فرایندهای حیات جزیره کیش با این هدف انجام  شد تا این پیام را منتقل کند که کیش امروز محصول یک تلاش علمی ، سازمان یافته و بابرنامه بوده است. آنچه کیش را خواستنی کرده است و بسیاری از استعدادهای برتر را به خود فراخوان می کند، مزیت های انسان ساخته ای است که در ذیل همین برنامه های توسعه شکل گرفته است. متاسفانه کیش امروز در سایه عدم اجماع ملی در مورد نقش و جایگاه مناطق آزاد در توسعه  کشور، مزیت زدایی های مستمرو بی ثباتی مدیریتی  حال خوب و خوشی ندارد. ساکنان مناطق آزاد ، سرمایه گذاران و کار آفرینان چشم به روزهای دارند که فلسفه وجودی ، اهداف و ماموریت های مناطق آزاد با اجماع ملی تثبیت شود. خبرسازی های هیجانی و احساسی از سوی هر رده مدیریتی مناطق آزاد نابخشودنی است.مناطق آزاد بخشی از اقتدار خود را در کلام و رفتار عقلانی مدیران آن می بینند.بروز هرنوع رفتار هیجانی و خبرسازی های منفی پیرامون مناطق ازاد ،آرامش و ثبات این مناطق را دستخوش تلاطم می کند.عقلانیت نیاز امروز مناطق است. استمرار مسیر عقلانیت و دوری از هیجان و احساس های مدیریتی مطالبه عمومی است.

یکی از آسیب های مناطق آزاد به ویژه مجمع الجزایر مناطق آزاد کیش غلبه هیجان و احساس بر برنامه و عقلانیت است. هر اقدامی که پیام آن تقویت عقلانیت است مانند نشست اخیر مدیران عامل ادوار گذشته امید را بر انگیخته و حمایت جمعی را بدنبال خواهد داشت.مدیران عاملی که تلاش داشته اند مجری منویات اسناد راهبردی جزیره باشند و از در غلتیدن به نگاه های سیاسی و احساسی پرهیز کنند ، مسیر عقلانیت را برگزیده و مانع آسیب به حرکت توسعه ای جزیره خواهند بود.

به باور نگارنده محتوای نشست ستاد جهش تولید و صادرات رو به سوی تقویت احساس و هیجان داشته است. ادبیات دبیر شورای عالی مناطق آزاد دراین جلسه ، ادبیات برنامه ای و کلان نبود. ولی نشست مدیران عامل ادوار گذشته با عنوان "کیش را با هم بسازیم" نشان از نوعی عقلانیت و تقویت نگاه راهبردی به توسعه جزیره است. امیدوارم این نگاه عقلانی اسیر منویات جریان احساسی و هیجانی به ویژه در اتخاذ سیاست ها و راهبردها نشود. مدیرعامل کیش مجری منویات برنامه های توسعه و طرح جامع کیش است وباید با حفظ اقتدار جایگاه خویش ، از تخلیه هیجان و احساس به منطقه جلوگیری کند.بهره مندی از دانش و تجربه مدیران عامل ادوار گذشته می تواند تضمین کننده این مسیر باشد. علاوه براین گنجینه بی بدیل و ارزشمند ظرفیت گران بهای دیگری برای تقویت عقلانیت و به خدمت گیری خلاقیت در مسیر توسعه در درون سازمان وجود دارد که فراخوان آنها برای مشارکت فعال تر در فرایند تصمیم سازی و توسعه می تواند شتاب بیشتری ایجاد کند.نگارنده این ظرفیت را مدیران استراتژیک سازمان می نامم. رده های مدیریتی کارشناسی ، کارشناسان مسئول و روسای ادارت بخش های مختلف سازمان حامل دانش ضمنی و استمرار تاریخی اجرایی ارزشمندی هستند که بدیل برای انها متصور نیست. ایجاد فضای مشارکت جدی تر مدیران استراتژیک سازمان نیاز به ساختار سازی های در قالب کمیته های کاری موقت و دائم، شوراهای تخصصی و مکتوب سازی تجارب با رویکرد نگه داشت دانش توسعه ای و سازمانی دارد.

جامعه سازمان یافته و پر قدرت کیش سرنوشت حال و آینده خود را که ریشه در گذشته دارد،با حیات کیش گره زده است.بهترین نوع تقدیر از ظرفیت های جامعه ، فراهم آوردن فضای مشارکت آنها در فرایند توسعه کیش است. این جامعه نشان داده است که قدردان همه کسانی است که برای توسعه کیش گام برداشته اند. امیدوارم در خاطره جمعی کیشوندان ،مدیرعامل فعلی جزیره کیش جزء آن دسته از مدیرانی قرار بگیرد که با نام نیک و بزرگی یاد شود. مجمع الجزایر مناطق آزاد کیش به مدیران هوشمند و توسعه گرا نیازدارد. مدیرانی که فراتر از جریان های سیاسی موجود حرکت کنند و کیش را به مثابه پروژه ای ملی دیده و از همه ظرفیت های ملی برای ساختن آن بهره ببرند.