به گزارش  اقتصاد کیش حجت‌الله عبدالملکی با بیان اینکه منطقه آزاد چابهار یکی از مهمترین مناطق آزاد کشور به شمار می‌رود، گفت: در حال حاضر ۱۸ منطقه آزاد مصوب در کشور وجود دارد که ۱۵ منطقه فعال و برخی از این مناطق در مرزهای کشور مستقر هستند.

وی با اشاره به اینکه منطقه آزاد چابهار یکی از این ۱۸ منطقه و به نوعی قدیمی‌ترین منطقه آزاد کشور محسوب می‌شود، اظهار کرد: منطقه آزاد چابهار در سال ۱۳۷۲ راه‌اندازی شد و طی سال‌های اخیر محدوده این منطقه توسعه پیدا کرد و در مرز ریمدان یک سایت جدید به عنوان پهنه منفصل به منطقه آزاد چابهار اضافه شد که در مرز پاکستان قرار دارد.

عبدالملکی با بیان اینکه منطقه آزاد چابهار از چند جهت برای اقتصاد ملی ایران اهمیت دارد، گفت: چابهار تنها منطقه بندری اقیانوسی کشور است و به صورت مستقیم به اقیانوس هند دسترسی دارد. همچنین عمق مناسب آب در این منطقه باعث می‌شود که کشتی‌های بزرگ در این بندر به راحتی پهلو بگیرند.

دبیر شورای عالی مناطق آزاد کشور افزود : این منطقه یکی از نقاط کانونی و مهم برای ترانزیت ایران، چه از لحاظ کالاهایی که از شرق دنیا برای مصرف در ایران حمل می‌شود و چه کالاهایی که ترانزیتی و عبوری هستند و تنها از سرزمین ایران عبور می‌کنند، محسوب می‌شود. این کالاها از مرز چابهار به کشور وارد می‌شوند و از طریق سایر مرزها از جمله سرخس در شمال‌شرق کشور، امیرآباد در شمال کشور، انزلی در شمال‌غرب کشور، ماکو و ارس یا سایر مناطق دیگر از کشور خارج می‌شود.

همچنین به گفته وی، منطقه آزاد چابهار، کریدور جنوب به شمال، جنوب به شمال‌غرب و جنوب به شمال شرق را تکمیل می‌کند و از این لحاظ نیز بسیار مهم است. در طول یک سال اخیر اتفاقات مهمی در منطقه آزاد چابهار روی داده است؛ از جمله اینکه خط کشتیرانی کشتی‌های کانتینتربر بین چابهار و کشورهای هند و چین راه‌اندازی شده و ماهانه بیش از ۱۰۰۰ کانتینر از طریق این خطوط کشتیرانی به چین حمل می‌شود.

وی افزود: از طرف دیگر غیر از مباحث لجستیکی و ترانزیتی، منطقه چابهار در حال تبدیل شدن به یکی از قطب‌های صنایع پتروشیمی است و واحدهای پتروشیمی بسیار بزرگی در این منطقه در حال راه‌اندازی است. همچنین کارخانه‌هایی در حوزه فولاد و سایر صنایع در این منطقه در حال احداث و بهره‌برداری است.

دبیر شورای عالی مناطق آزاد با بیان اینکه قرار گرفتن منطقه آزاد چابهار در مرز ایران و پاکستان ظرفیت‌های ویژه‌ای برای این منطقه ایجاد کرده است، تصریح کرد: پاکستان کشور پر ظرفیتی است و بازار مصرف بسیار بزرگی دارد. بنابراین می‌توان بخش زیادی از این بازار که از تنوع بسیار زیادی هم برخوردار است را با تامین کالاها از تمام سرزمین ایران به مقصد کشور پاکستان و از طریق منطقه آزاد چابهار و مرز ریمدان تامین کنیم.

وی با بیان اینکه در همین راستا نمایشگاه بین‌المللی توانمندی‌های صادراتی به پاکستان که اواخر این هفته در منطقه آزاد چابهار برگزار می‌شود، در جهت معرفی فرصت‌های سرمایه‌گذاری ایران به کشور پاکستان فرصت بسیار خوبی است، گفت: این نمایشگاه باعث می‌شود منطقه آزاد چابهار در پیشرفت اقتصادی کشور از لحاظ گشایش بازارهای بکر کشور پاکستان برای تمام محصولات تولیدی در ایران نقش‌آفرینی کند.

دبیر شورای عالی مناطق آزاد با تاکید بر اینکه صادرات کشور از طریق مناطق آزاد به سه شیوه انجام می‌شود، گفت: امسال نوع چهارم صادرات را در دستور کار خود قرار دادیم. سه نوع صادراتی که قبلا در کشور وجود داشت، صادرات محصولات خود مناطق آزاد به خارج از کشور، صادرات‌مجدد و صادرات ترانزیتی بود و نوع چهارم صادرات که طی کمتر از یکسال اخیر روی آن برنامه‌ریزی شده، بازاریابی صادراتی در مناطق آزاد برای محصولات تولیدی در سرزمین اصلی است.

وی افزود: در این شیوه مناطق آزاد برای بازاریابی صادراتی محصولاتی که در سایر مناطق ایران و در سرزمین اصلی کشور تولید می‌شود؛ کمک بسزایی هستند. در همین راستا نمایشگاهی که اواخر هفته در منطقه آزاد چابهار با هدف معرفی فرصت‌ها و توانمندی‌های صادراتی ایران به مقصد پاکستان برگزار می‌شود، یکی از این پروژه‌هاست که در راستای کمک به بازاریابی صادراتی برای محصولات تولیدی در سرزمین اصلی اهمیت دارد. یکی دیگر از فواید این نمایشگاه، جذب سرمایه‌گذار است. در نمایشگاه بین‌المللی اوراسیا هم تقاضای بسیار زیادی برای سرمایه‌گذاری در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی ایران دریافت شد که بخشی از این تقاضاها از کشور پاکستان بود. در واقع تجار و فعالان اقتصادی پاکستانی که از ایران محصولاتی را به این کشور منتقل و صادر می‌کنند، بعضا علاقه‌مند هستند که در مناطق آزاد ایران اقدام به سرمایه‌گذاری کنند و همان محصولات را در مناطق آزاد ایران تولید و سپس صادر کنند.

دبیر شورای عالی مناطق آزاد کشور با بیان اینکه این وضعیت در سایر مناطق آزاد کشور نیز وجود دارد، گفت: از اوایل سال جاری ۱۰۰۰ بسته سرمایه‌گذاری به ارزش ۹۰۰ هزار میلیارد تومان معادل ۲۰ میلیارد یورو تولید و در رویدادهای مختلف بین‌المللی از طریق مناطق آزاد کشور به متقاضیان عرضه شده است. بیش از ۱۰۰ بسته از این ۱۰۰۰ بسته مربوط به منطقه آزاد چابهار بود که بیش از ۵۰ هزار میلیارد تومان ارزش این بسته سرمایه‌گذاری است که تقاضای خوبی را جذب کرده است. در نمایشگاه پیش‌رو نیز بسته‌های سرمایه‌گذاری چابهار و سایر مناطق عرضه خواهد شد و این فرصت در اختیار سرمایه‌گذاران و تجار پاکستانی قرار خواهد گرفت تا با این بسته‌ها آشنا شوند و در صورت تمایل اقدام به سرمایه‌گذاری کنند.

عبدالملکی با تاکید بر اینکه ظرفیت‌های همکاری اقتصادی و سرمایه‌گذاری تولید و تجارت بین دو کشور ایران و پاکستان زیاد است، گفت: برای برای توسعه تجارت با کشور پاکستان در منطقه آزاد چابهار و به خصوص در مرز ریمدان برنامه‌های اساسی داریم. بنابراین می‌توان پیش‌بینی کرد که از محل منطقه آزاد چابهار ارتباطات خوبی با کشور پاکستان طی سال‌های آینده پیش‌رو خواهیم داشت.

محتشم‌امیری - مجری اولین نمایشگاه بین‌المللی توانمندی‌های صادراتی به پاکستان- نیز با بیان اینکه در راستای سیاست‌های کلان اقتصادی کشور و همکاری بیشتر با کشورهای همسای؛ سازمان توسعه تجارت نمایشگاهی را با عنوان «نمایشگاه بین‌المللی توانمندی‌های صادراتی به پاکستان» در دستور کار خود قرار داده است، گفت: اولین نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی به پاکستان ۲۶ تا ۲۹ دی ماه برگزار می‌شود.

وی  افزود: این نمایشگاه در حوزه‌های صنعت، خودرو، فرآورده‌های نفت‌، گاز و پتروشیمی، حمل‌ونقل، محصولات و ماشین‌آلات کشاورزی و غذایی، محصولات و تجهیزات‌صنعتی، محصولات شیمیایی و سلولوزی، لوازم‌خانگی، منسوجات و چرم، صنعت ساختمان، صنایع معدنی، فلزات و سنگ‌های قیمتی، محصولات و تجهیزات‌پزشکی و آزمایشگاهی، محصولات فناور، دانش‌بنیان و های‌تک و منسوجات و غیره برگزار می‌شود. یش از ۱۰۰ شرکت برتر صادراتی که برای صادرات به همسایگان شرقی کشور تمایل دارند در این دوره از نمایشگاه مشارکت خواهند کرد.

محمود بازاری - مدیرکل دفتر ترویج تجارت سازمان توسعه تجارت - نیز در ادامه درباره ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های نمایشگاهی کشور با بیان اینکه با توجه به رویکرد دولت در جهت حمایت از توسعه کمی‌وکیفی ظرفیت‌های صنعت نمایشگاهی کشور و برای کمک به رشد تولید صادرات‌گرا؛ از سال گذشته نمایشگاه‌های بین‌المللی معرفی توانمندی‌های صادرات در سطح ملی و منطقه‌ای در دستور کار سازمان توسعه تجارت ایران قرار گرفته، گفت: نمایشگاه بین‌المللی توانمندی‌های صادراتی به پاکستان نیز در همین راستا برگزار می‌شود. این نمایشگاه بر اساس ظرفیت‌های تقاضای کشور پاکستان در حوزه‌های کالا و خدمات  و با هدف توسعه زیرساخت‌ها و معرفی ظرفیت‌های تولیدی استان‌های همجوار با دسترسی مناسب به بازار پاکستان برنامه‌ریزی شده است.

مدیرکل دفتر ترویج تجارت سازمان توسعه تجارت با توجه به موقعیت استراتژیک منطقه آزاد چابهار، گفت: منطقه آزاد چابهار از ابعاد مختلف به لحاظ موقعیت ژئوپلیتیک و دسترسی مناسب به بازارهای حوزه جنوبی خلیج‌فارس و کشورهای شبه‌قاره هند و شرق آسیا قابل‌توجه و نیازمند معرفی ظرفیت‌های بالقوه آن است. در همین راستا قرار گرفتن چابهار در مسیر کریدورهای شمال-جنوب و شرق-غرب تجارت کالا، امکان بالقوه قابل‌توجهی برای حضور سرمایه‌گذاران داخلی‌ و خارجی داشته و به خصوص در حوزه صادرات، صادرات مجدد و ترانزیت کالا از نقاط مختلف دنیا مهم است. برگزاری نمایشگاه بین‌المللی صادرات به پاکستان یکی از برنامه‌های مهم سازمان توسعه تجارت ایران در راستای معرفی ظرفیت‌های تولیدی-صادراتی ایران برای تامین تقاضای کشور پاکستان و همچنین سایر کشورهای منطقه شبه‌قاره و سایر بازارهای همجوار نظیر افغاستان، آسیای‌میانه و عمان است.

به گفته وی یکی از اهداف مهم برگزاری این رویداد؛ ایجاد ارتباط و تعاملات منطقه‌ای با حضور شرکت‌های ایرانی، مناطق آزاد مختلف کشور، خریداران و تجار خارجی از کشورهای پاکستان، عمان، افغانستان، عراق، اقلیم کردستان و حوزه آسیای‌میانه و اوراسیا است. البته منطقه چابهار به دلیل دسترسی مناسب به آب‌های آزاد با توجه به زیرساخت‌های مناسب بندری نیازمند تهیه نقشه‌راه بلندمدت برای جذب سرمایه‌گذاری در تمامی موضوعات است. مهمترین الزام موفقیت و تحقق این هدف؛ تدوین بسته‌های تشویقی و ارائه مزیت‌های مالی و تعرفه‌ای برای جذب سرمایه‌گذاران داخلی‌ و خارجی است.

آمادگی ساخت منطقه آزاد مشترک با پاکستان

سعید مقدم - مدیر منطقه ریمدان منطقه آزاد چابهار- نیز با تاکید بر اینکه در منطقه آزاد چابهار اولین استراتژی برتر، لجستیک و ترانزیت و صادرات‌مجدد است، گفت: سهم لجستیک در تجارت به طور متوسط حدود ۲۵ درصد ارزش کالا است. بنابراین لجستیک ویژگی مهمی است که می‌تواند سهم قابل‌ملاحظه‌ای از درآمدهای منطقه را تامین کند. با توجه به افق برنامه‌ریزی دولت در کسب درآمد ۵۰ میلیارد دلاری از بخش ترانزیت این منطقه می‌تواند درآمدی را با بیش از دو میلیارد دلار صرفا از محل ترانزیت و صادرات مجدد به خود اختصاص دهد. این در حالی است که ترانزیت یکی از اجزاء لجستیک است و در بهترین حالت درآمدی کمتر از دو درصد ارزش کالا را برای یک کشور به همراه دارد.

وی با بیان اینکه با توجه به توسعه محدوده اراضی در منطقه ریمدان در مرز با منطقه گبد پاکستان؛ آمادگی ایجاد منطقه آزاد مشترک با پاکستان با محوریت منطقه آزاد گوادر در منطقه ریمدان-گبد را دارد، تصریح کرد: مناطق آزاد چابهار و گوادر در دو سوی مرز و در همجواری یکدیگر مکمل و هم‌افزای هم هستند.

به گفته این مقام مسئول، در حال حاضر پاکستان با همکاری چین از طریق طرح سی‌پک در حال ایجاد یک کریدور بزرگ تجاری از کاشغر به بندر گوادر است. بنابراین اتصال گوادر به چابهار از طریق مرز زمینی ریمدان نیز می‌تواند فرصت‌های بی‌شماری برای ایران و پاکستان در زمینه لجستیک و زنجیره تامین کالا با توجه به برخورداری هر دو کشور از موقعیت جغرافیایی استراتژیک و قرار داشتن در مسیر کریدورهای حمل‌ونقل بین‌المللی در حوزه ترانزیت، ترانشیپ و واردات، صادرات، صادرات‌مجدد کالا و ... ایجاد کند. منطقه ریمدان به عنوان یک نقطه حیاتی و حساس می‌تواند ایران را به کریدور اقتصادی سی‌پک (چین و پاکستان) یعنی ۳۷ درصد جمعیت جهان متصل کند.

مدیر منطقه ریمدان منطقه آزاد چابهار با بیان اینکه حضور بیش از ۱۰۰ بازرگان از کشور پاکستان در اولین نمایشگاه صادراتی ایران - پاکستان، نشان دهنده جدیت تجار کشور پاکستان در راستای افزایش حجم معاملات تجاری با ایران است، اظهار کرد: البته بر اساس پیشنهاداتی که از طریق تجار، بازرگانان و سرمایه‌گذاران کشور پاکستان داشتیم، تاکنون پنج تفاهمنامه و حداقل انعقاد پنج قرارداد سرمایه‌گذاری در قالب بسته‌های سرمایه‌گذاری منطقه آزاد چابهار در حوزه ریمدان در طول برگزاری نمایشگاه حتمی شده است.