محمد فرزاد میرزایی قلعه، مدیرکل گردشگری و صنایع دستی دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد کشور ضمن تبریک روز صنایع‌دستی به عنوان روزی تاثیرگذار در هنر و اقتصاد کشور به استعداد ویژه صنایع دستی به عنوان محور تولید اشاره کرد.

او ابتدا به تاریخچه صنایع دستی اشاره و اظهار کرد: تاریخ آثاری که می‌توان اسم آنها را صنایع‌دستی گذاشت به ۶ هزار سال قبل از میلاد برمی‌گردد، زمانی که انسان‌ها دانسته یا نادانسته برای رفع مایحتاج زندگی و یا روایت از زندگی خود و رویاهایش دست به خلق آثار گوناگونی زده است. صنایع دستی در واقع محل تلاقی دو عرصه هنر و صنعت است که امروزه روز آن را با عنوان هنر صنعت و در بستر صنایع خلاق می‌شناسند که روایتگر تاریخ و تمدن مردمی است که در گذر زمان آن را خلق کرده‌اند.

صنایع دستی یک امر کهنه و قدیمی نیست

وی تاکید کرد: در واقع هنر صنایع دستی، علیرغم دغدغه و ذهنیتی که برخی از منتقدان و متخصصان مباحث نظری مدرن در این حوزه دارند، اساسا یک امر کهنه و یا خاک خورده و قدیمی نیست، اتفاقا حوزه صنایع دستی ارتباط مستقیمی با بطن زمانه خود و جامعه دارد، یعنی هنرهای سنتی اگر فرزند زمان خود نباشند، از حیز انتفاع ساقط می شود و نمی تواند ادامه حیات بدهد و اگر می بینیم امروز، صنایع دستی علیرغم ظاهری دست و پا شکسته با حضوری کمرنگ هنوز در جامعه مورد اقبال قرار می گیرد یعنی با فطرت انسانی ارتباط معناداری برقرار می کند.

مدیر کل گردشگری و صنایع دستی دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد کشور به این نکته خاطرنشان کرد: البته صنایع دستی از مصرف کننده الهام گرفته و احساس نیاز را از مخاطبش می گیرد و در اثر خودش بروز می دهد تا بتواند ارتباطش را با مصرف کننده و بازار برقرار کند و از طرفی با صنعت، یعنی با تکنولوژی و فناوری هم ارتباط مستقیم دارد پس باید خودش، تکنیکش، ویژگی های شکلی اش و ساختار تولیدش را با ویژگی‌های زمان خود و پیشرفت های دوره معاصر هماهنگ کند.

مناطق آزاد بهترین بستر برای تولید و صادرات

میرزایی ادامه داد: همه موارد مطرح شده از ویژگی های منحصر به فرد حوزه صنایع دستی است که قابل تعمیم نیست؛ حال ویژگی هایی مانند دانشی بودن، کاربر بودن، عدم نیاز به سرمایه و خط تولید، بومی بودن، وابستگی به مرز و بوم و ... موارد دیگری است که می تواند بر شگفت بودن این نوع از فعالیت بیافزاید و زمینه ای را فراهم کند که این حوزه همواره یک بستر فعال برای تولید و بخصوص صادرات باشد. در واقع صنایع دستی قطب نیمه فعال کشور در عرصه اقتصاد است که با توجه به فراگیری حوزه تمدنی ایران می تواند رشد اقتصادی کشور را سبب و حتی درآمد آن از خام فروشی صنعت نفت پرسودتر باشد.

او در عین حال به فعالیت کشور در حوزه صنایع دستی اشاره کرد و گفت: در کشور عزیز ما ایران بالغ بر چهار میلیون نفر به صورت مستقیم و غیرمستقیم در حوزه صنایع دستی فعال هستند که نشان از ریشه‌دار بودن این عرصه اقتصادی در جامعه و کشور دارد که با تکمیل زنجیره ارزش اقتصادی این هنر صنعت می توان سطح در آمدی فعالان این حوزه را تضمین و زمینه حضور تولیدات آنها را در بازارهای جهانی سبب شد. حال بهترین بستر برای تولید و صادرات این اقتصاد پر سود، مناطق آزاد است که ضمن دارا بودن از جامعه فعال و جوان، به خاطر مجموعه قوانین حاکم بر آن نسبت به سرزمین اصلی توان شکل گیری و بازدهی حداکثری را دارد.

وی یادآور شد: مناطق آزاد با هفت منطقه اجرایی شده (چابهار، قشم، کیش، ارس، اروند، ماکو، انزلی) و هشت منطقه در حال اجرایی شدن (مهران، قصرشیرین، بانه و مریوان ، اردبیل ، اینچه برون و ....) با تنوع فرهنگی قابل مشاهده، پایگاه فرهنگی منطقه ای، مرزی بودن، دسترسی به بازرهای همسایه، نظام مدیریتی کارا و..... می تواند بیشتر از پیش محور اصلی توسعه این نوع از کسب و کارها باشد؛ امروزه بالغ بر ۳۰ نوع هنر صنعت در مناطق آزاد در بیش از ۱۰۰۰ کارگاه فعال می باشند؛ البته قابل توجه است که بیش از نیمی از فعالان این حوزه بانوان بوده و بخش عمده ای از صنایع دستی در مناطق آزاد کارگاه های تولیدی خانگی است.

تلاش می‌کنیم صنایع دستی را به شأن خود برسانیم

میرزایی اظهار کرد: در تلاش هستیم با طرح‌هایی مانند شناسنامه دار کردن این تولیدات، حمایت بیمه‌ای از صنعت گران، حمایت مادی و معنوی جهت حضور در نمایشگاه های ملی و بین المللی، ایجاد خانه های خلاق صنایع دستی و گردشگری و بخصوص توسعه تعاونی های صنایع دستی، گردش اقتصادی صنایع دستی را رونق بخشیم تا بتواند به جایگاه در شأن خود برسد.