موضوعی که با واگذاری سهم 51 درصدی شرکت آب و برق کیش به بخش خصوصی به بالاترین حد خود رسید و هر دو طرف هم ضمن بیان استدلال هایی  خود را محق  این موضوع می دانند.  در سال 1393 بر اساس تصمیم سازمان منطقه آزاد کیش برای رفع کمبودی انرژی با استفاده از ظرفیت های سرمایه گذاری بخش خصوصی یک نیروگاه جدید در جزیره کیش ایجاد شد. نیروگاه جنوب جزیره با قرارداد رسمی با سازمان منطقه آزاد کیش شروع به کار کرد و اکنون به همین قرارداد  استناد می کند و می خواهد بر طبق آن از حقوق قانونی خود برخوردار شود و ادعا دارد که می تواند مشکلات آب و برق جزیره را تا حدود زیادی مرتفع نماید اما بر اساس آنچه مدیر عامل آن اعلام میدارد به دلایل متعددی همکاری سازمان منطقه آزاد کیش را بهمراه ندارد . شرکت آب و برق کیش ( نیروگاه شمال ) هم از سویی دیگر با چالش های مختلفی در زمینه تامین آب و برق جزیره کیش رو برو است و نتیجه این دوگانگی قطعی های گاه و بی گاه برق در پیک تابستان و یا آبرسانی های مشکل داربه مراکز و مجتمع های مختلف جزیره است  و این کشمکش ها چالش‌هایی را برای مردم  در پی داشته و لازم است یکبار برای همیشه و با یک تصمیم قاطع  این موضوع حل و فصل گردد.

گزارش پیش رو برآیندی از جلسه مهندس حسین قطبی؛ مدیرعامل شرکت ماهتاب کیش ( نیروگاه جنوب) و نشست منصور ملانوری؛ مدیر امور زیربنایی سازمان منطقه آزاد کیش با موضوع ( موضوع  آب و برق کیش) به صورت جداگانه تنظیم شده است  که از نظر می گذرد و نتیجه گیری بر عهده مخاطبان است اما بهتر بود این جلسه با حضور نمایندگان هر دو شرکت بر سر یک میز برگزار و نوید حل این مشکل دیرینه با حضور اصحاب رسانه موضوع گزارش امروز ما می شد!

پرده اول؛ چالش های شرکت ماهتاب گستر کیش به عنوان بخش خصوصی

به گزارش اقتصاد کیش؛ با توجه به روند رو به افزایش تقاضای برق در کشور و با صدور مجوز تولید برق به بخش خصوصی، شرکت ماهتاب گستر به‌عنوان اولین شرکت خصوصی ایرانی فعال درزمینه تولید و فروش انرژی الکتریکی و برق به‌شمار می‌رود که از سال 80 فعالیت خود را آغاز کرده و هم‌اکنون مالک تمام یا بخشی از 13 نیروگاه با قدرت تولیدی 4000 مگاوات برق است. “شرکت آب و نیروی ماهتاب کیش” نیز از سال 1393 به عنوان زیر مجموعه این شرکت در جزیره کیش شروع به فعالیت کرد و امروز به مدیر عاملی  مهندس حسین قطبی در حال ارائه خدمات است. “شرکت آب و نیروی ماهتاب کیش” در ابتدا با نام “شرکت توسعه آب و نیروی کیش” درسال 1393 با امضای تفاهم نامه ای میان هلدینگ ماهتاب گستر و سازمان منطقه آزاد کیش استارت خورد و در این موافقتنامه پیش بینی 100 مگاوات تولید برق و 20 هزار متر مکعب تولید آب در شبانه روز مورد نظر دو طرف قرار گرفت  و از طریق تاسیس یک شرکت مشترک و فروش آب و برق در سطح جزیره به خصوص در جنوب جزیره را مورد نظر قرار داد. عملیات اجرایی این پروژه آغاز و در نیمه دوم سال 1395 به اتمام رسید.

مهندس حسین قطبی مدیرعامل شرکت آب و نیروی ماهتاب کیش در نشستی  با خبرنگاران  با اشاره به مشکلات زیر ساختی آب و برق در جزیره کیش  گفت : در حال گذران تابستان گرم در جزیره هستیم و اصحاب رسانه با پیگیریهای مسئولانه خودشان می توانند مطالبه گر باشند و ما را وادار به پاسخگویی نمایند.

قطبی با تاکید بر اینکه در بحث های زیر ساختی مثل آب و برق که همواره نیاز مبرمی وجود دارد نباید به صورت مقطعی و کوتاه مدت نگاه کرد و راه حل هایی که تنها به عنوان مُسکن می توانند عمل کند به کار گرفت، افزود: در بحث ارتقاء زیرساخت های آب و برق زحمات زیادی کشیده شده است  و در برهه ای قطعی های مکرر برق حل شد و بخشی از تلاش ها به ثمر نشست اما در ارتباط با این موضوع باید بدون پرده پوشی و اغماض سخن گفت. واقعیت این است که مسئله ما در جزیره ناترازی در عرضه و تقاضا در صنعت برق و آب جزیره کیش است که حل این موضوع استفاده از تمام ظرفیت هایی است که امروزدر جزیره وجود دارد و البته نیازمند پیگیری است.

وی افزود: برق نعمتی مثل نفس کشیدن است. ما نفس کشیدن را حس نمی کنیم زمانی آن را حس می کنیم که وجود نداشته باشد و همین موضوع هم باعث فراموشی در اذهان عمومی می شود و بعضا از دید و تیررس پیگیری و پیشگیری دور می ماند و دقیقا این مسئله در کیش اتفاق افتاده است.

قطبی گفت: به صورت فرضی نیروگاهی 1000 مگاوات برق به مشترکین خود فروخته است و طبق قانون مسئول است که 24 ساعته و در 365 روز سال با مشخصات فنی لازم و کافی این برق را در اختیار آن ها قرار دهد. این 1000 مگاوات برق به معنای برق مصرفی نیست و مصرف کلی است که "ضریب همزمانی" به آن اعمال می شود که در شرکت ماهتاب با توجه به آمارهای موجود و به صورت عملی این ضریب همزمانی 22 درصد در کیش است. یعنی اگر 1000 مگاوات می فروشید 22 درصد آن به صورت واقعی مصرف می شود. این درصد با توجه به توزیع یکنواخت در سطح جزیره و در طول سال و همزمان با سطح فرهنگ و میزان مصرف و حتی با رفاه جامعه عوض می شود.

 قطبی افزود: به بیان دیگر اگر در ماهتاب 1000 مگاوات برق فروخته شود 220 مگاوات باید تجهیزات داشته باشیم که تولید برق به صورت  پایدار انجام و مصرف شود. موضوعاتی فنی هم برای تولید برق پایدار باید رعایت شود مثل ضریب یک و یک دهم که  طبق اصول کارشناسی باید تا 300 مگاوات به صورت عملی تجهیزات سالم و آماده برای مشکلات پیش بینی نشده حتما داشته باشم که برق پایدار و امن ایجاد کند.

قطبی حاکمیت جزیره را مسئول نظارت بر روند و کنترل تراز بین عرضه و تقاضا دانست و افزود: ما 158 مگاوات در جزیره برق پایدار داریم و 50 درصد ظرفیت استاندارد امروز در جزیره وجود دارد اما متاسفانه اراده ای برای استفاده موثر از این ظرفیت برای حل مشکلات زیر ساختی آب و برق کیش وجود ندارد.

مدیر عامل شرکت ماهتاب کیش با تاکید بر اینکه  تصمیمات باید بر اساس منافع مردم گرفته شود گفت: ده سال است که در بخش برق سرمایه گذاری نشده است و ما با توجه به امکاناتی که در اختیار داریم می توانیم بخش زیادی از مشکلات را حل کنیم اما متاسفانه توجهی به آن نمیشود . وی ادامه داد: ما در کیش مشکل شبکه داریم و آمادگی داریم که واحد 25 مگاواتی برق و 2500 متر مکعبی آب بگذاریم  اما به ما  گفتند: "طبق قانون تجارت عمل کنید" که موضوعی بی مفهوم است!

قطبی با اشاره به اینکه حداقل 3 هتل در یکسال گذشته از ما برق خریدند و هنوز از برق موقت استفاده می کنند توضیح داد: این هتل ها با ما قرارداد بسته اند اما به آن ها  میگویند چرا از ماهتاب خریده اید؟ !باید از شرکت آب و برق  کیش بخرید!دلیل این موضوع را نمیدانیم!. وی افزود: 95 درصد بازارمصرف کیش  در اختیار شرکت آب و برق کیش است و ما هم تمام توان خود را برای کمک به این شرکت به کار گرفته و میگیریم اما اینکه چرا شرکت ماهتاب که در زمینه برق ناترازی مثبت دارد و در زمینه آب سر به سر است اجازه کار با تمام ظرفیت موجود خود را ندارد؟  برای ما جای سوال دارد . قطبی مانع زایی را به جای مانع زدایی از آفات سیستم های دولتی دانست و گفت: ما با ظرفیت 2 مگاوات نیروگاه را تحویل گرفتیم و امروز با 18 مگاوات در حال فعالیت هستیم و اگر این جهش تولید نیست پس چه چیزی است ؟ !علاوه بر اینکه هنوز هم بایت فروش انشعاب با قیمت 1401 کار می کنیم و این کار مدارا با مردم است تا فشار بر مردم کمتر شود.

قطبی ادامه داد: اگر مشکل و ایرادی در کار ما چه از لحاظ فنی و مهندسی و چه از لحاظ مدیریتی و ... وجود دارد باید واضح و شفاف و با دلایل مستدل اعلام کنند که مشکل کار ما کجاست تا ما هم بدانیم و آن را رفع کنیم. وی گفت : شرکت ماهتاب کیش تحت نظارت دو مشاور عالی که  از بهترین های ایران در این حوزه  هستند می باشد. وی گفت : ما  از لحاظ فنی و مهندسی به روز هستیم و می توانیم ظرفیت تولید موجود را با توجه به نیاز جزیره به بهترین نحو ارتقاء دهیم. وی افزود: 2 واحد نیروگاه تولیدی شامل یک واحد 18 مگاواتی که 12 مگاوات برق در مدار دارد و یک نیروگاه 28 مگاواتی که 13 مگاوات برق دارد در اختیار داریم و توان ارتقاء هم وجود دارد.

مدیرعامل شرکت آب و نیروی ماهتاب کیش با بیان این مطلب که نظام اقتصادی برق و آب جزیره در بخش عمده‌ای تراز است و مانند سرزمین اصلی زیان‌ده نیست پس هیچ قیاس و توجیهی در این زمینه یا منتی بر مردم وجود ندارد، خاطرنشان کرد: بیش از ۱۸ ماه است “نیروگاه جنوب ِ تراز” با حبس تولید برای تامین و پوشش ضعف‌های :نیروگاه ناتراز دیگر”، معطل نگاه داشته شده است.

قطبی با تاکید بر اینکه با توسعه زیر ساخت ها باید بتوانیم 25 مگاوات تولید خود را همگام با نیازهای آینده جزیره تا سقف 100 مگاوات برسانیم تاکید کرد: نیازهای جدید باید به سمتی هدایت شود که توان پاسخگویی با استاندارد روز را داشته باشد وی گفت : نیروگاه جنوب می تواند  موتور محرکه اصلاح برق در جزیره باشد.

وی در بخش دیگری از سخنان خود به خط 132 اشاره کرد و گفت: خط ۱۳۲، خطی فشار قوی در سه‌نقطه‌  کرانه، پرواز و نوبنیاد است، این خط در منطقه‌  پرواز آماده‌  اتصال بود اما با سرقت چند میلیارد کابل، خسارت هنگفتی به شرکت وارد شد و از طرفی ظاهرا مقدمات واگذاری این خط نیز به شرکت آب و برق انجام شده است و عملا  ما خط ۱۳۲ را از دست رفته میدانیم. وی افزود: بسیاری از مشکلات کمبود برق با راه‌اندازی این خط که با “انتقال” بین تولید و توزیع فاصله می‌انداخت، برطرف می‌شد چرا که انتقال در ید حاکمیت و قابل، هدایت، کنترل، نظارت و با امکان ریگولاژ قرار می‌گرفت. وی با اشاره به هزینه های هنگفت و بر زمین ماندن پروژه به دلایل مختلف ،همچنین پیشنهاد ایجاد شبکه آب و برق از انتهای بلوارهندورابی برای مشترکین جدید نوبنیاد(با نیاز بالغ بر ۲۰مگاوات برق) در راستای سبک کردن سربار شرکت آب و برق کیش با هزینه‌ی خود نیروگاه جنوب و همچنین ایجاد نقطه‌ تبادلی در آن منطقه برای مشترکین قبلی و تامین برق مناطق F3 که با خاموشی مواجه می شوند اشاره کرد و افزود: در صورت دریافت پاسخ مساعد، ظرف دو ماه  این شبکه آماده‌  بهره‌برداری خواهد بود اما متاسفانه تا کنون پاسخی دریافت نشده است.

وی در پایان سخنان خود با اشاره به اینکه علت دقیق عدم همکاری مسئولان را برای رفع مشکلات موجود و استفاده از پتانسیل ها و ظرفیت های موجود نمی داند گفت: متاسفانه  هر روز به بحران ها اضافه می شود و ما انتظار داریم طبق قراردادی که در سال 93 با ما بسته شده عمل شود. وی گفت : من به عنوان بخش خصوصی باید از دولت جلوتر باشم با توجه به ساخت و سازهای جدید در سطح جزیره امروز باید زیر ساخت ها آماده شود و فردا دیر است .  

پرده دوم؛ پاسخ های بخش حاکمیتی  

مدیر امور زیربنایی سازمان منطقه آزاد کیش در خصوص مسائل و مشکلات حوزه آب و برق کیش با اشاره به نامه شورای امنیت ملی در رابطه با توزیع شبکه آب و برق در این جزیره گفت:‌ در سال ۱۴۰۰ مقرر شد تا شبکه احداث و توزیع آب و برق کیش کاملا در اختیار سازمان منطقه آزاد باشد. «منصور ملانوری» گفت:‌ هیچ مجوزی برای توسعه یا ایجاد شبکه توزیع برق در کیش به بخش خصوصی ارائه نخواهد شد.

وی افزود : از ۲ شرکت خصوصی فعال در حوزه تولید و توزیع آب و برق در جزیره درخواست می‌کنیم که نسبت مواردی که به آنان مربوط نمی‌شود یا از حوزه فعالیت آنان خارج است،‌ اظهار نظر نکنند.

مدیر امور زیربنایی سازمان منطقه آزاد کیش با اشاره به فعالیت ۲ شرکت «آب و برق» و «ماهتاب» در شمال و جنوب جزیره، بیان کرد:‌ ظرفیت تولید عملی شرکت‌ «آب و برق» ۱۷۵ مگاوات و شرکت «ماهتاب» نیز ۴۸ مگاوات است که در افق ترسیم شده، شرکت آب و برق قابلیت ارتقاء به ۴۰۰ مگاوات و شرکت ماهتاب نیز ارتقاء به ۱۰۰ مگاوات دارد.

وی واگذاری شرکت «آب و برق» کیش به بخش خصوصی در سال ۱۳۸۹ را یک اتفاق تلخ عنوان کرد و افزود: ۵۱ درصد از سهم وزارت نیرو در سال ۱۳۸۹ به بخش خصوصی واگذار شد که اقدامی کارشناسی نبود؛‌ حتی سازمان منطقه آزاد کیش نیز مدتی برای واگذاری سهام ۴۹ درصدی خود تحت فشار بود که در این راستا مقاومت و سهم خود را در این شرکت حفظ کرد. ملانوری  ادامه داد: در تلاش برای واگذاری شرکت آب و برق کیش به بخش دولتی هستیم.

وی با بیان اینکه آخرین واحد راه اندازی شده در نیروگاه شمال یا همان شرکت «آب و برق» کیش مربوط به سال ۱۳۹۵ است،‌ اضافه کرد: قرار بر این بود تا پنج واحد ۴.۵ مگاواتی با یک توربین گازی ۳۰ مگاواتی توسط این شرکت راه اندازی شود که متاسفانه محقق نشد؛ راه اندازی این نیروگاه‌ها می‌توانست مشکل تامین برق کیش را برای امسال به طور کلی رفع کند.

مدیر امور زیربنایی سازمان منطقه آزاد کیش همچنین در رابطه نیروگاه جنوب ( شرکت «ماهتاب» ) گفت: این شرکت بارها اعلام کرده حبس تولید دارد؛ اما متاسفانه در جلسه رسمی اعلام کرد که فقط توانایی تبادل برق ۱۵ مگاواتی دارد.وی ادامه داد: البته حتی یک سوم این ۱۵ مگاوات اعلامی نیز در بازه زمانی تعیین شده به طور کامل تزریق نشده است؛‌ حال سوال این است،‌ اگر این شرکت حبس تولید دارد، چرا به شبکه جزیره تزریق نشد؟

«ملانوری» در پاسخ به اینکه «شرکت ماهتاب اعلام کرده که فقط در صورت تقاضای رسمی نسبت به تبادل برق اقدامی می‌کند» گفت: مگر می‌شود در یک جلسه رسمی و طبق صورت جلسه، وقتی مقرر شود تا ۱۵ مگاوات تبادل برق از شرکت جنوب به شمال برای جلوگیری از قطعی در پیک مصرفی انجام شود، آن را رسمی ندانست و به آن تمکین نکرد؟

وی در رابطه با اظهار نظر شرکت «ماهتاب» پیرامون شبکه خطی توزیع ۱۳۲، بیان کرد: این شبکه اصلا ربطی به شرکت ماهتاب ندارد که در رابطه با آن اظهار نظر کرده است؛ شبکه توزیع باید در اختیار حاکمیت باشد و بخش خصوصی نباید دخالت کند.مدیر امور زیربنایی سازمان منطقه آزاد کیش همچنین اظهار کرد:‌ طبق طرح جامع، به دنبال اتصال شبکه توزیع برق در کیش به شبکه سراسری هستیم.وی در ادامه افزود: تا سال ۱۴۰۶ باید ۱۲۰ مگاوات به ظرفیت تولید برق در جزیره کیش اضافه شود.

«ملانوری» با تاکید بر اینکه مدیرعامل سازمان منطقه آزاد کیش حساسیت قابل توجهی نسبت به حل مشکلات مربوط به آب و برق کیش دارد، گفت: با تلاش‌های شبانه روزی، برق هیچ یک از واحدهای مسکونی جزیره کیش تا به این لحظه بر اثر بالا رفتن پیک مصرفی قطع نشده و در همین راستا تمامی تلاش خود را برای ففائق آمدن به مشکلات موجود به کار خواهیم برد.