به گزارش اقتصاد کیش؛ دریا همیشه چیزی فراتر از یک پهنه آبی بوده؛ جهانی است که هربار نگاهش می کنیم، گویی پلی پنهان به سوی ناشناخته ها پیش روی مان می گذارد. اما تنها کسانی معنای واقعی این جهان آبی را می فهمند که پا را از مرز سطح فراتر گذاشته و در دل سکوت آب فرو رفته اند. جایی که زمان کند می شود و هر حرکت، شکلی تازه از زندگی را آشکار می کند. غواصان، این مسافران آرام اعماق، شاهد شگفتی هایی هستند که ما تنها در عکس ها شاهد آن هستیم. مجموعه های  رنگارنگ مرجان ها، ماهی هایی که مثل تکه های نور می رقصند و موجوداتی که گاه احساس می کنی از دل افسانه ها بیرون آمده اند. محسن نژاد به صورت حرفه ای این رشته را در کشورهای به نام و با مربیان برجسته آموخته است. وی بیان می کند از بچگی عاشق شنا بوده و بالاخره تصمیم می گیرد که این شغل را برگزیند. او عاشق ماجراجویی است خصوصا در زیرآب که منبع ناشناخته هاست. او معتقد است که در عمق زیاد دریا حس رهایی می یابد و حس کشف و شهود را تجربه می کند. او غواصی را از سایت بیگ اورال شروع کرده است. وی غواصی را شغل نمی بیند بلکه معتقد است عشقی است که او را به حرکت وا می دارد. محسن نژاد می گوید: ترکیب غواصی غار و غواصی مداربسته خطرناک ترین نوع غواصی است. او بزرگترین چالش غواصی در ایران را عدم دسترسی به سایت های دورتر و بازار جهانی می داند. او معتقد است غواصان می توانند پیشگامان حفاظت از زیست دریایی باشند. از گردشگران می خواهد که به دریا احترام گذاشته و فقط خاطره و عکس را همراه خود از غواصی و دریا همراه ببرند و زیست دریایی را به همان شکل خود باقی بگذارند. احترام به دریا و حفظ آن را مهم ترین وظیفه غواص می داند و امیدوار است که شاهد پیشرفت های زیاد در این رشته باشد.

این بار گفت و گوی ما با یکی از همین مسافران شجاع است؛ کسی که سال ها با هر فرورفتن در آب، جهان دیگری را کشف می کند و با هر بازگشت، قصه ای در دل دارد. او برایمان از لحظه ای می گوید که اولین بار نفسش را در عمق حبس کرد، از شگفتی دیدن مرجان هایی که مثل نقاشی های زنده بودند شگفت زده شد و حضور خدا را در اعماق بی انتهای دریا  بخوبی حس کرد.

لطفاً خودتان را معرفی کنید و بفرمایید از چه زمانی به غواصی علاقه‌مند شدید؟

میلاد محسن نژاد، تنها مربی غواصی تا عمق 100 متر در ایران هستم. مربی تخصصی کشتی های غرق شده، غواص غار و مداربسته هم تخصص دارم. من از کودکی شیفته دریا بودم و همیشه رویای این را داشتم که دنیای زیر آب را کشف کنم. در آخر یک روز تصمیم گرفتم رویایم را به واقعیت تبدیل کنم و مسیر حرفه ای غواصی را آغاز کردم.

چه چیزی باعث شد غواصی را به‌صورت حرفه‌ای دنبال کنید؟
تنها انگیزه‌ام علاقه بود. اما چیزی که مرا در این مسیر نگه داشت، حس ماجراجویی و فعالیت‌های اکتشافی بود ، کشف فضاهای ناشناخته زیر آب همیشه محرک اصلی من بوده است. دنیای زیر آب فضایی است پر از رمز و راز که اکتشاف در آن  هرگز به پایان نخواهد رسید.

آیا پیش‌زمینه ورزشی یا دریایی خاصی داشتید که در مسیرتان تأثیرگذار باشد؟

جالب است بدانید نه، حتی شنا را هم به‌صورت حرفه‌ای دنبال نمی‌کردم. مسیر غواصی را از صفر شروع کردم و با آموزش های مداوم به نتیجه ای که می خواستم رسیدم.

آموزش غواصی را در کجا گذراندید و از چه سالی فعالیت حرفه‌ای خود را آغاز کردید؟

غواصی را از سال ۲۰۱۴ آغاز کردم. در سال ۲۰۱۶ اولین دوره‌ی مربیگری‌ام را در ایران گذراندم.از سال ۲۰۱۷ آموزش‌های تکنیکال را در فیلیپین نزد یک مربی انگلیسی آغاز کردم، در سال ۲۰۱۸ در امارات و عمان با رکورددار عمق جهان دوره دیدم. در ۲۰۱۹ دوباره به فیلیپین بازگشتم تا دوره غواصی ۱۰۰ متری را بگذرانم. سال ۲۰۲۱ در امارات با یک مربی بلژیکی مدرک مدرسی ارشد گرفتم، ۲۰۲۳ در ماداگاسکار دوره‌های پیشرفته‌تری گذراندم و امسال هم در تایلند با یک مربی دانمارکی دوره غواصی غار را کامل کردم.

اولین تجربه غواصی شما در جزیره کیش چگونه بود؟

اولین تجربه غواصی من در سال 1389 شکل گرفت. تجربه ای که فراموش نشدنی است. آن زمان سایت غواصی « بیگ کورال» هنوز کاملازنده وپرازحیات دریایی بود.
از نگاه شما، دنیای زیر آب چه ویژگی منحصربه‌فردی دارد که روی سطح زمین پیدا نمی‌شود؟
بی‌وزنی و سکوت مطلق دو ویژگی بسیار مهم در عمق آب است. در عمق‌های زیاد، وقتی در تاریکی و آرامش مطلق قرار می‌گیری، حس رهایی عجیبی داری؛ انگار در بُعد دیگری از جهان هستی زندگی می کنی . تجربه های شگرفی زیر آب بسیار آن را منحصر به فرد می کند. آن چه باعث کشف و شهود می شود. رهایی از آن چه بر روی زمین است.

در میان نقاط غواصی کیش، کدام مکان برایتان خاص‌تر است؟
در میان سایت‌های نزدیک، کشتی «داما» برایم جذاب‌ترین است. حدود ۳۰ دقیقه دورتر از ساحل، مجموعه  مرجانی منحصربه‌فردی وجود دارد که نمونه‌اش را کمتر دیده‌ام.

تا به حال با موجودات دریایی نادر روبه‌رو شده‌اید؟
بله، یکی از به‌یادماندنی‌ترین لحظاتم شنا در کنار یک «وال شارک» یا کوسه‌نهنگ در سایت «سازه‌ها»بود. به دلیل گرمای بالای آب خلیج فارس، فقط بخشی از مرجان‌های مقاوم باقی مانده‌اند، اما همچنان مناظر دیدنی کم‌نظیری دارد.

آیا غواصی برای شما شغل است یا نوعی ارتباط روحی با دریا؟
غواصی برای من کاری است که کاملاً از سر عشق است. اگر غواصی فقط یک شغل باشد، کیفیت کار پایین می‌آید. من هیچ‌گاه کسی را به اجبار آموزش نمی‌دهم ، علاقه باید نقطه‌ی شروع باشد. آن زمان است که حاضری به هر قیمتی دست به تجربه و اکتشاف بزنی و از دنیای زیر آب لذت کافی ببری. اگر به چشم شغل به آن نگاه کنیم مطمئنا مانند همه شغل ها دچار روزمرگی خواهی شد.

خطرناک‌ترین تجربه‌ای که زیر آب داشتید چه بوده است؟
ترکیب غواصی غار و غواصی مدار بسته به نظرم خطرناک‌ترین فعالیت دنیاست. یک‌بار در عمق ۴۰ متری غار، دستگاه تنفسم از کار افتاد. در حالی که چشم‌هایم برای انجام تمرین بسته بود. لحظه‌ای بسیار حساس بود باید کنترل همه چیز رو خیلی سریع به دست بگیری و بتوانی مدیریت بحران داشته باشی. که خدا رو شکر این اتفاق به خیر گذشت.

به نظر شما چه مهارت‌هایی برای یک غواص حرفه‌ای ضروری است؟
دانش فنی، کنترل شناوری، آرامش ذهنی و آمادگی برای تصمیم‌گیری در شرایط بحرانی از مهارت های اساسی در رشته غواصی است. کار تیمی در غواصی هم بسیار مهم است. در کل باید همه مهارت ها را ارتقا داد و با شناخت کامل وارد این حرفه شد.

بزرگ‌ترین چالش غواصی در جزیره کیش چیست؟
در کیش به دلیل عدم دسترسی به سایت های دورتر چالشی بزرگ پیش روی غواصان حرفه ای است . هم چنین به بازار جهانی دسترسی نداریم و این هم یکی از چالش های اساسی محسوب می شود. در کشورهایی که غواصی حرفه ای دارند گاهی اوقات برای رسیدن به یک سایت غواصی حدود 90 دقیقه قایق سواری، امری کاملا طبیعی است اما متاسفانه ما در جزیره چنین امکانی نداریم و زیرساخت ها درست نیست.

آیا در عملیات نجات یا آموزش گردشگران تازه‌کار هم فعالیت داشته‌اید؟
بله، در عملیات نجات و بازیابی شناورهای غرق‌شده، جست‌وجو و نجات دریایی، و حتی چند مورد جست‌وجوی جسد در سدها و آبگیرها شرکت کرده‌ام.

وضعیت فعلی صخره‌های مرجانی کیش را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
متأسفانه به‌دلیل گرمای زیاد آب، بخش زیادی از ریف‌های مرجانی آسیب دیده‌اند. اما در چند سال اخیر با خنک‌تر شدن نسبی آب، نشانه‌هایی از بازسازی طبیعی دیده می‌شود. باید توجه زیادی به مرجان ها که نماد اصلی جزیره هستند و باعث شفافی و زلال بودن آب شده اند داشته باشیم. سعی کنیم حتی الامکان غواصی در آب های جزیره آسیبی به مرجان ها نزند.

آیا گردشگری بی‌رویه یا آلودگی دریا بر حیات آبزیان تأثیر گذاشته است؟
قطعاً. مواد شیمیایی مثل ضدآفتاب‌ها، غذا دادن به ماهی‌ها، صید محاصره‌ای و تورهای رهاشده از عوامل اصلی آسیب هستند. ما به این تورهای رهاشده می‌گوییم « تورهای ارواح» که سالانه باعث مرگ بسیاری از آبزیان می‌شوند. غواصانی که داوطلبانه آن‌ها را جمع‌آوری می‌کنند، گاهی با صیادان درگیر می‌شوند . مسئله‌ای که نیاز به ساماندهی جدی دارد.

غواصان حرفه‌ای چه نقشی در حفاظت از محیط زیست دریایی دارند؟
غواصان تنها گروهی هستند که زیر آب را می‌بینند، پس می‌توانند پیشگام حفاظت باشند. از پروژه‌های احیای مرجان‌ها گرفته تا پاکسازی تورهای ارواح. من به عنوان مربی همیشه در دوره‌هایم آموزش حفاظت از محیط زیست را جزو سرفصل‌ها می‌دانم و سعی دارم این فرهنگ را منتقل کنم.

اگر بخواهید پیامی برای گردشگران داشته باشید تا رفتار بهتری با دریا داشته باشند، چه می‌گویید؟
پلاستیک در دریا نریزید، از ضدآفتاب‌های دوستدار دریا استفاده کنید و یادتان باشد: از دریا جز خاطره و عکس چیزی با خود نبرید. آن چه در دریا و سواحل می بینید یک زیست طبیعی است که باید در جای خودنگه داشت و برای سوغاتی بردن اصلا مناسب نیست و این زیست دریایی را به مخاطره می اندازد.

غواصی چه تغییری در نگاه شما به زندگی ایجاد کرده است؟
غواصی به من یاد داد از دریا مراقبت کنم. شعاری داریم در محل کار که می‌گوید: « دریای بهتر، وظیفه‌ی ماست.»

آینده‌ی غواصی در کیش را چگونه می‌بینید؟
اگر بتوانیم به بازارهای جهانی متصل شویم و استانداردهای بین‌المللی خدمات غواصی را پیاده کنیم، هم به اقتصاد دریا‌محور جزیره کمک می‌شود و هم می‌توانیم از محیط زیست‌مان حفاظت کنیم.

و در پایان، اگر بخواهید احساس خود را از بودن در اعماق دریا در یک جمله بیان کنید؟
عمق، جایی است که ترس، آرامش و تاریکی در هم تنیده می‌شوند و وقتی فقط صدای نفس‌های خودت را می‌شنوی، حس می‌کنی به خدا نزدیک‌تر شده‌ای.