.حسن خلدون ؛ سرپرست گروه موسیقی بومیان کیش در گفت و گوی اختصاصی با خبرنگار ما گفت: گروه موسیقی بومیان کیش برای نخستین بار با داوری آثار ارسالی به دبیرخانه جشنواره موسیقی نواحی کشور و با حضور بیش از ۳۰۰ گروه در این جشنواره برگزیده شد.

به همین منظور در ادامه این گزارش نگاهی به پیشینه موسیقی نواحی کشور و نحوه راهیابی گروه موسیقی بومیان کیش به این جشنواره خواهیم داشت:

درباره جشنواره موسیقی نواحی کشور:

جشنواره موسیقی نواحی کشور، به‌عنوان فرهنگی‌ترین نماد موسیقی کشور در عرصهٔ اجرا و تولید آثار فاخر و ارزشمند موسیقی اقوامِ ایران و با بهره‌گیری از استادان این حوزه و نیز پژوهشگران برجستهٔ موسیقی‌شناسی و قوم‌موسیقی‌شناسی فعالیت دارد.این جشنواره ضمن حفظ کرامت هنر موسیقی اقوام و استادان برجستهٔ این حوزه، با برقراری اخلاق حرفه‌ای، اقدام به ایجاد فرصت‌های برابر برای شکوفایی و پرورش استعدادهای موسیقی نواحی کشور کرده‌است و می‌کوشد ظرفیت‌های موسیقی نواحی ایرانِ فرهنگی را در سطح منطقه معرفی کند. همچنین با تربیت هنرمندان شایسته و متعهد و دارای توان علمی و هنری بالا، آفرینش هنری و نوآوری را برای رسیدن به سربلندی و موفقیت هرچه بیشتر هنرمندان موسیقی نواحی کشور در عرصه‌های بین‌المللی برای حال و آینده برنامه‌ریزی می‌کند.جشنوارهٔ موسیقی نواحی ایران ضمن همکاری همه‌جانبه با سایر موسیقی‌های قومی در سطح بین‌المللی، مکانی برای همکاری، هم‌افزایی، اشاعهٔ تفکر هم‌زیستی فرهنگ‌ها است. این جشنواره در تعامل با نهادهای اجرایی کشور می‌تواند به رسالت ذاتی خود یعنی هم‌سویی با نیازهای اجتماعی در عرصه‌های مختلف پاسخ دهد. زبان هنرِ موسیقیِ قومی برای افزایش سطح فرهنگ عمومی جامعه و اعتماد توده‌های مردم به هنرمندان صاحب‌نام کشور این مسیر را هموار و آسان خواهد کرد.جشنواره موسیقی نواحی ایران با تکیه بر سرمایه‌های فرهنگی موسیقی اقوامِ ایرانی و با استفاده از ظرفیت‌های علمی و پژوهشی در حوزهٔ قوم‌موسیقی‌شناسی و نیز مشارکت حداکثری مردم در پاسداشت هنرمندان فرهیختهٔ موسیقی نواحی، سعی در حفظ و نگهداری و معرفی هرچه بیشتر این سرمایهٔ بزرگ و منحصربه‌فرد ایران در سطح ملی و بین‌المللی دارد.

جشنواره چهاردهم:

چهاردهمین دوره جشنواره موسیقی نواحی کشور به صورت غیررقابتی از ۲۹ مهر تا ۲ آبان ماه ۱۴۰۰  با حمایت دفتر موسیقی معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و همکاری انجمن موسیقی ایران و اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی در شهر کرمان در حال برگزاری است.  

موضوع جشنواره:

موضوع اصلی "وحدت در کثرت موسیقایی اقوام ایران" بر اساس محورهای سنت، اصالت و آفرینش‌های درون قومی و بین قومی تعیین شده است. هدف اصلی از انتخاب این موضوع جذب حداکثری هنرمندان شاخص این حوزه است.

تعریف مفاهیم:

سنت: مفهومی با مقبولیت عام و وفادار به قوم، شکل گیری خود به خود در یک مفهوم جمعی، تکامل جریان فرایند و مستمر، دگرش و تغییر و تحول، گزینش و انتقال بصورت شفاهی و عموما سنت عامل فرهنگ سازی گروه های اجتماعی است.

اصالت: نوعی متر و معیار در ماهیت گذشته، ریشه های طبیعی و خلاقانه، تولید فی البداهه جمعی، عاملی در جهت انتخاب آنچه که باید تداوم پیدا کند، نقطه مقابل فرهنگ پذیری، نوعی ایده ی محافظت در از بین رفتن و یا در حال محو شدن می باشد و اصالت عاملی در روند ساخت ملت هاست که پایه های آن را اقوام تشکیل می دهند.

آفرینش‌های درون قومی و بین قومی: خلق پدیده‌های موسیقایی اقوام عموما ازاین دو منظر قابل بررسی هستند که گاه بر اساس رفتار و نیازهای درون قوم و گاهی در ارتباطات بین اقوام بوجود می‌آیند.

این جشنواره شامل دو بخش اجرای صحنه‌ای و فعالیت‌های پژوهشی به شرح ذیل است:

بخش اجرای صحنه‌ای:
آثار ارسالی مرتبط در این فراخوان در چهارچوب سه محور ارزیابی شدند: ۱-سنت وهویت قومی، ۲- اصالت ۳-اجراهایی که از درون یک قوم خلق شده اند، و یا با محوریت پیوند بین موسیقی اقوام ایرانی شکل گرفته اند. این جشنواره ژانر محور نبوده و امکانی را برای حضور همه انواع موسیقی های آوازی و سازی شاخص فراهم آورده است که شناسایی و حضور نهایی گروه ها با تایید نهایی هیات انتخاب چهاردهمین جشنواره موسیقی نواحی انجام شد.

بخش فعالیت‌های پژوهشی:

مقاله نویسی و کنفرانس‌های پژوهشی (داخلی و بین المللی) دو محور این بخش بود.

مقاله‌ها مرتبط با موضوع جشنواره چهاردهم: "وحدت در کثرت موسیقایی اقوام: سنت، اصالت و آفرینش های درون قومی و بین قومی". موضوع مقالات می‌تواند دیدگاه‌های وسیع‌تری را نیز در برگیرد همچون؛ شکل گیری گونه‌های نوظهور موسیقی نواحی ایران که بدنبال گسترش زندگی شهری، ظهور رسانه‌های جمعی و اینترنتی زمینه ساز گردش ایده‌های موسیقایی در اقوام مختلف شده است.

گذری برموسیقی بومیان کیش  

محسن شریفیان؛ ‎نویسنده کتاب باب الهوا (موسیقی و مردم‏شناسی بومیان کیش) در یادداشتی در باب موسیقی کیش آورده است: اغلب بومیان جزیره کیش به نوعی با موسیقی سروکار دارند. آن‏ها با اشتیاق زیاد و برای شادی و گاه آرامش خود، موسیقی اجرا می‏کنند و یا با آن همراه می‏شوند. تا آنجا که در گذشته بومیان برای اجرای موسیقی‏های خاص، مکان‏هایی مثل “بیت‏الهَوا” و “بیت‏الزار” داشته‏اند که هر کدام سرکرده، گروه و مقررات خود را دارا بوده‏است.

‎موسیقى صید مروارید و ماهیگیرى، موسیقی ویژۀ عروسى و اعیاد مذهبى، مولودخوانى و مراسم زار، هر کدام ملودی، سازها و ویژگی‏های خود را دارند که در بررسی موسیقی جزیرۀ کیش شایستۀ توجه است.

انسان‏ها از سرزمین خود و آب و هوایی که در آن زندگی می‏کنند و با گیاهان و حیواناتی که در کنار آن‏ها زیست می‏کنند، تأثیر متقابل دریافت می‏کنند و طبیعی است که این موضوع در موسیقی که جزئی از فرهنگ است، نیز تأثیر‏گذار بوده‏است.

برای مثال بررسی نقش و سهم دریا در موسیقی جزیرۀ کیش بسیار حائز اهمیت است؛ آوازهای صید و کار بر روی کشتی، به قدمت دریا و دریانوردی در خلیج‏فارس است. درونمایه بیشتر آن‏ها در ستایش خداوند و پیامبر است. همچنین نام‏های دریا و مقاصد سفر دریانوردان نیز گاهی در این آوازها شنیده می‏شود.

موسیقی آمیخته به باورهای زنان در جزیرۀ کیش نیز از نکات قابل تأمل در شناسایی فرهنگ باورپذیری و نگاه امیدوارانه در منطقه است. زن‏های کیشی، لالایی را “تَحوید” می‏نامند و برای سرگرمی کودکان خود به‏زبان و لحن عربی ترانه می‏خوانند؛ اما مهم‏ترین بخش موسیقى زنان کیش مربوط به ترانه‏هاى ویژه‏ مراسم عروسى است.

از آنجا که موسیقی کاربردهای گوناگونی در جامعه دارد و بایسته است از دیدگاه‏های مختلف مورد بررسی قرار گیرد. انسان در هر زمان و در هر موقعیتی، از موسیقی به عنوان ابزار کاربردی استفاده کرده و از این رو یکی از روش‏های بررسی فرهنگ عامه و مردم شناسی، شناخت موسیقی  محلی آن‏ها است.

برای درک بهتر موسیقی هر منطقه، لازم است تا آن را از تمامی بدنه فرهنگی جامعه و در همان جایگاه اجتماعی و تاریخی مورد بررسی قرار داد. قطعاً کیش با سابقه تاریخی و دیرینه خود برای سکونت اهالی بومی، علاوه بر دارا بودن جاذبه‏های طبیعی و در حال حاضر جاذبه‏های گردشگری، می‏بایست از نظر فرهنگی و به ویژه موسیقایی نیز مورد توجه قرار گیرد. چراکه امروزه در سراسر دنیا گردشگری مبتنی بر موسیقی، طرفداران زیادی دارد و کشورهای گوناگونی با برقراری پیوند میان گردشگری و هنر موسیقی در جذب گردشگر بسیار موفق بوده‏اند.

راهیابی گروه موسیقی کیش به جشنواره موسیقی نواحی برای نخستین بار

با این پیشینه تاریخی و عجین شدن موسیقی با بومیان جزیره کیش؛ گروه موسیقی بومیان کیش موفق شد برای نخستین بار با برگزیده شدن از میان بیش از 300 گروه به چهاردهمین دوره موسیقی نواحی کشور راه پیدا کند.

حسن خلدون ؛ سرپرست گروه موسیقی بومیان کیش در گفت و گوی اختصاصی با خبرنگار ما گفت: گروه موسیقی بومیان کیش برای نخستین بار با داوری آثار ارسالی به دبیرخانه جشنواره موسیقی نواحی کشور و با حضور بیش از ۳۰۰ گروه در این جشنواره برگزیده شد.

وی افزود: با شرکت بیش از ۳۰۰ گروه نواحی در بخش فراخوان جشنواره موسیقی نواحی کشور ۱۸ گروه به بخش نهایی جشنواره راه پیدا کردند که گروه موسیقی بومیان کیش یکی از منتخبین جشنواره موسیقی نواحی کشور شد.

خلدون  ضمن تبریک به همه بومیان کیش و کیشوندان ادامه داد: جشنواره موسیقی نواحی کشور از  ۲۹ مهر تا ۲ آبان در کرمان اجرا خواهد داشت و گروه موسیقی بومیان کیش روز پنجشنبه 29 مهرماه در مراسم افتتاحیه ساعت 19 عصر به اجرای برنامه پرداخت و امیدوارم پرچمدار خوبی برای کیش زیبا  بوده باشیم.

حسن خلدون  سرپرست گروه موسیقی بومیان کیش با بیان اینکه جمعا 5 نفر از جزیره کیش در این جشنواره حضور خواهیم داشت، گفت: 4 نفر از بومیان جزیره کیش در این جشنواره می نوازند و من هم به عنوان سرپرست در کنار گروه خواهم بود.

خلدون  با اشاره به اینکه گروه موسیقی بومیان کیش از 12 نفر تشکیل شده است و پیش از این تعدادی از هنرمندان موسیقی بومیان کیش در جشنواره ملی موسیقی جوان در تهران نیز درخشیده بودند، گفت: به دلیل رعایت پروتکل های بهداشتی اجازه اعزام نفرات بیشتررا نداشتیم . حسن خلدون  اظهار کرد: موسیقی بومی و محلی یکی از قدیمی‌ترین سبک‌های موسیقی است و بخشی از فرهنگ وتاریخ ساکنان مناطق مختلف را درخود جای داده است.این سبک موسیقی با درلابه لای زندگی روزمره مردم وجود دارد و به بخشی از هویت فرهنگی آنها تبدیل شده است.

خلگونی با بیان اینکه برخی کشورها برای حمایت از این سبک موسیقی هزینه‌های هنگفتی صرف می‌کنند؛ چراکه معتقدند با حفظ موسیقی محلی و معرفی آن به دیگران فرهنگشان حفظ می‌شود، ادامه داد: به هرکجای کشور که سفر کنیم نوای موسیقی محلی از گوشه و کنارآن شنیده می‌شود و این به آن معناست که ایران درحوزه موسیقی بومی محلی حرف‌های زیادی برای گفتن دارد و باید از موسیقی بومیان کیش هم حمایت شوند و با برنامه‌ریزی دقیق و تخصیص اعتبار مناسب هنرمندانی که در حوزه موسیقی محلی فعالیت می‌کنند شناسایی شوند و کیش به مکانی تبدیل شود که مردم برای شنیدن موسیقی محلی کشور به آن سفر کنند.وی در پایان یادآورشد: تحقق هدف مذکور نیازمند حمایت مسئولان فرهنگی از موسیقی محلی و فراهم آوردن زمینه‌ای برای پرورش استعدادهای جدید در این سبک از موسیقی است.تاریخ انتشار 1 آبان 1400